siria

"Lufta e Irakut ishte një gabim shumë i madh dhe me pasoja. Largimi brutal i Muhamer Gedafit ishte një gabim që e ktheu Libinë në një shtet të falimentuar...".

Kriza siriane po kthehet me shpejtësi në një krizë ruso-turke që me gjasë mund të përfshijë edhe aktorë të tjerë. Në themel të përballjes duket se qëndron cenimi i interesave të mëdha të Turqisë dhe Erdoganit nga njëra anë, që kanë investuar shumë, pa sukese deri më tani në goditjen e regjimit shiit të Bashar Al-Assadit dhe nga ana tjetër qëndron irritimi dhe shqetësimi i fuqive krysore perëndimore, SHBA-Britani për suksesin e ndërhyrjes ruse. Parë në këtë aspekt kriza siriane po merr formën e një subversioni të dyanshëm që e çon edhe më larg zgjidhjen e vërtetë.

Ambasadori i Rusisë në Tiranë, Aleksandër Karpushin, shprehet se murtaja e terrorizmit nuk njeh kufij dhe kërcënon gjithë botën e civilizuar. Duke folur për “Shekullin”, diplomati rus shpjegon arsyet e angazhimit ushtarak të Moskës në Siri, qëndrimin ndaj Asadit dhe kontaktet me vendet perëndimore.

Prej disa javësh, Rusia është angazhuar në mënyrë ushtarake në konfliktin sirian. Pse Moska mori një vendim të tillë?

Incidenti i parë serioz është shënuar në konfliktin sirian teksa një avion rus është rrëzuar nga ushtria turke. Mendohet se avioni i rrëzuar është një Su 24 dhe nga Rusia është deklaruar se ai është qëlluar mbi hapësirën siriane. Turqia edhe më parë kishte shprehur rezerva dhe kundërshtime për fushatën ruse në Siri dhe bashkë me Britaninë është një vend që ka marrëdhënie të tensionuara me Moskën për këtë arsye.

Siria dhe Izraeli kanë një histori të vetën të konfliktit që ka sjellë vendosjen e trupave të OKB-së në Lartësitë Golan që ndan të dy vendet. Por konflikti nuk ka qenë përherë i ngrirë. Në vitin 1982 të dyja vendet u përballën në një betejë të vërtetë ajrore, masive, e ngjashme me ato të luftës së Parë Botërore. Beteja e Luginës Bekaa, ajo vendosi përballë 96 gjuajtës izraleitë dhe një skuadron UAV dhe 100 gjuajtës supersonikë sirianë të mbështetur nga 19 lëshues tokë-ajër. Konsiderohet si një nga betejat më të mëdha të avionëve që fluturojnë me shpejtësinë e zërit.

PNdërsa lufta civile në Siri vazhdon, duket se nuk ka zgjidhje të besueshme në horizont. Për një sy jo profesionist, konflikti është një rrëmujë e padeshifrueshme popujsh dhe besimesh rivalë. Si në shumë konflikte, vëzhguesit e kanë marrë vetë përsipër të ofrojnë konkluzione përfundimtare dhe zgjidhje të thjeshta. Një nga këto thjeshtëzime të skajshme është tendenca në rritje për ta krahasuar konfliktin e Sirisë me shpërbërjen e Jugosllavisë në vitet 1990.

Një video e publikuar nga Ministria ruse e Mbrojtjes tregon sulmin ajror mbi një konvoj të ISIS, përbërë prej 500 kamionash me naftë që do kalonin nga Siria në Irak. Siç mund të shihet ISIS provon kështu kapacitete logjistike të mëdha, pavarësisht goditjeve ushtarake që kanë nisur prej disa kohësh.

Presidenti sirian Bashar Al Assad nuk zhgënjen asnjëgerë kur është puna për t’i thënë gjërat direkt, siç i mendon, në media. Kësaj radhe, gjatë një interviste për francezen “Valeurs Actuelles”, Assad e cilëson aleatin dhe mbështetësin e vet, presidentin rus, Vladimir Putin, si të vetmin që me të vërtetë po mbron sot kristianizmin. “Kur shoh sesi janë punë aktualisht në botë, kuptoj se Vladimir Putin është i vetmi mbrojtës i qytetërimit krisitan që dikush mund të mbështetet”, tha Assad.

Franca është në luftë me Shtetin Islamik që pas goditjeve në Paris. Një akt kundërvënieje që i provon botës se Perëndimi është strukur në shtëpinë e vet dhe e rezervon forcën vetëm për aksione shpaguese. Megjithatë sulmet në Paris duket të kenë vënë në lëvizjes këmbana të  tjera. Po hyn në lojë skenari i trupave tokësore, çka dëshmon se strategjia e sulmeve ajrore në Kosovë dhe në Libi, nuk funksionon. Në një opinion të vetin në “The Washington Post”, ish-ambasadori amerikan në Tiranë, aktualisht zv.këshilltar për Sigurinë në administratën Obama, James F.