kriza

Europa ndodhet në prag të një krize që rrezikon zhbërjen e një prej arritjeve kryesore të saj: lëvizjen e lirë brenda hapësirës Shengen. “Deutsche Welle” citon Presidentin e Këshillit Europian, Donald Tusk, të jetë shprehur se “ka vetëm dy muaj kohë për të vënë gjëray në kontroll”. Përndryshe, mosmenaxhimi i krizës së refugjatëve do të sillte kolapsin e udhëtimit pa pasaportë në Shengen. Po kështu Tusk sheh rrezik edhe përrpjektin europian në tërësi, nëse kufijtë e jashtëm të unionit nuk do të arrijnë të menaxhohen.

Në 25 vjet, ekonomia shqiptare ka mbetur si ai i sëmuri që nuk mund të ecë pa ndihmën e patericave, ose përndryshe rrezikon të rrëzohet. Në gjysmën e parë të tranzicionit u mbajt nga remitancat, konsumi, hyrjet e valutës në rrugë formale e informale, rritja e shpejtë e bizneseve nga hiçi, ndërtimet që dalëngadalë i zunë frymën vendit. Dhe ia doli të rritej me deri 8% deri në 2008-n. Më pas, duke mos arritur të gjejë serumin e duhur, i sëmuri u rëndua edhe më shumë. Ilaçet nga jashtë u pakësuan, të brendshmet ishin të skaduara dhe shpesh bënin efektin e kundërt, duke përkeqësuar shëndetin.

Edi Rama po përballet gjithnjë e më shumë me fjalën e urtë se ç’të mbjellësh do të korrësh. Aleati i tij i 1 milion votave, Ilir Meta, e bëri të qartë se për reformën në drejtësi nuk do të veprojë pa konsensusin e PD-së. Kreu i LSI-së u tregua i prerë se këtë herë nuk ka ndërmend të shkojë pas qerres së kryeministrit.

Kryetari i Kontrollit të Lartë të Shtetit, Bujar Leskaj, ka publikuar sot në “Monitor” një analizë për situatën ekonomike të Shqipërisë. Leskaj merr në vështrim disa elementë duke i krahasuar me situatën në Greqi, në momentin kur ky vend po hynte në krizë. Sipas Leskajt, Shqipëria ka ngjashmëri të mëdha në treguesit e vet me krizën greke, çka sinjalizon rrezik jo të vogël për vendin.

Përveç krizës së imigracionit që po rëndohet dita – ditës, Bashkimi Europian dhe Europa në tërësi përballen edhe me një problem tjetër jo të vogël. Qëndrimi ose jo i Britanisë së Madhe në Union. Prej kohësh zyrtarë të lartë britanikë kanë shprehur shqetësim dhe kanë kërkuar ndryshime të rregullave sa i përket lëvizjes së forcës së punës, pasi siç shprehen ata hyrja e punëtorëve në Britani sipas rregullave të BE-së cenon interesat e qytetarëve britanikë.

Kriza shpërfaq një ngjarje që shpie ose pritet të shpjerë në një situatë të paqëndrueshme dhe të rrezikshme, mirëpo ajo nuk e parasheh fundin e një shoqërie ose shteti, nuk është ogur për shpërbërje.

Natyrisht nëse dikush racional përkujdeset për ta menaxhuar.
Më terma më të lirshëm, krizë do të thotë "një kohë e testimit" ose një "ngjarje emergjente". Forma e latinizuar e ‘krisis’ greke d.m.th. "pikë kthese në një sëmundje" (e përdorur si e tillë nga Hipokrati dhe Galeni) që shkurt e shqip d.m.th. je me një këmbë në varr, por mundesh me u shërue plotësisht!

Një milionë refugjatë, ndoshta më shumë se kaq, ka pranuar Gjermania sivjet. Një milionë njerëz, që kërkojnë strehë, mbrojtje, shpresë për një jetë të re. Një milionë njerëz, që mundësisht sa më shpejt kanë nevojë për banesa, por para së gjithash për punë - e përpara kësaj duhet të mësojnë gjermanisht: fëmijët në kopështet e fëmijëve dhe në shkolla, të rriturit në kurse gjuhe. Një përpjekje e madhe e gjermanëve, një përpjekje edhe më e madhe e vetëkuptueshme kjo e refugjatëve.

Unë kam lindur në fund të Luftës së Dytë Botërore dhe u rrita me shpejtësi gjatë Les Trente Glorieuses, tridhjetë vitet e zhvillimit ekonomik që pasuan atë konflikt. Pastaj u maturua, u zgjerua dhe kishte nevojë për një monedhë dhe marrëveshje të respektuar.

Kryeministri maqedonas, Nikolla Gruevski, është shprehur në një intervistë për britaniken “The Guardian” se ai dhe qeveria që drejton janë të gatshëm që të rihapin negociatat me Greqinë për çështjen e emrit. “Ne do të dëshironim që sa më shpejt të jetë e mundur të hyjmë në dialog me Greqinë për të gjetur një zgjidhje dhe nëse ne e gjejmë një të tillë do të duhet të shkojmë në referendum ku të pyeten qytetarët”, thotë Gruevski.  Deklarata vjen në një moment delikat për rajonin e Ballkanit dhe ndërkohë që ministri i Jashtëm Nikola Poposki do të vizitojë Athinën.

Kriza e refugjatëve - për gjithnjë e më shumë politikanë të Evropës me këtë problem është e lidhur ngushtë mbijetesa e komunitetit evropian. Ajo është shkaku edhe që u çon zgjedhës, populistëve të djathtë si Front National në Francë, nacionalkonservatorëve si PiS në Poloni dhe partisë hollandeze të populistit të djathtë Geerd Wilders.