be

Politika perëndimore duhet të adresojë nacionalizmin si zgjidhje për paqen në Ballkan. Kjo është pak a shumë ideja që hidhet në një shkrim të publikuar në “Foreign Affairs” nga autori Timothy Less, drejtor I Nova Europa, një konsulent mbi politikat e riskut dhe ish-diplomat. Ai e nis shkrimin me pretendimet me karakter nacionalist të minoriteteve në Ballkan, të shqiptarëve, serbëve dhe kroatëve. Popuj që janë të shpërndarë në Ballkanin Perëndimor, zona më e pastabilizuar në Europë.

Nikolla Gruevski, i cili doli fitues i zgjedhjeve në Maqedoni ka shprehur hapur pakënaqësi ndaj ambasadorit amerikan, Xhes Bejli dhe atij të bE-së Samuel Zhbogar. Zyra për shtyp e kreut të VMRO-DPMNE ka zbardhur bisedat me tone të larta mes Nikolla Gruevskit dhe ambasadorëve, në të cilat ish kryeministri maqedonas kërkon që faktori ndërkombëtar të qëndrojë anash dhe të mos përzihet në punët e brendshme të Maqedonisë, sidomos në marrëdhëniet ndërpartiake. Më poshtë biseda e zbardhur: 

Bejli: Cilat janë planet e VMRO- DPMNE-së për koalicion?

Gjatë dy viteve të fundit, migrimi i paprecedent dhe sfidat e sigurisë e kanë vënë në pikëpyetje elasticitetin e Evropës dhe fqinjësinë e saj të afërt në shumë nivele. Njëkohësisht, është provuar se këto çështje janë mundësi për bashkëpunim më të madh, lidhje më të ngushta dhe marrëdhënie të thelluara në Evropë, si rajon dhe si kontinent, përtej kombësisë apo anëtarësisë në BE.

Palët në Tiranë vazhdojnë debatin nëse është vetting-u kusht kryesor i çeljes së negociatave për anëtarësimin e Shqipërisë në BE, apo zgjedhjet e qershorit; nëse Shqipërisë i kërkohet 1 kusht e 5 prioritete,  apo 2 kushte e 7 prioritete.

Por e kanë të kotë -- edhe sikur Shqipëria të plotësojë 15 kushte e 17 prioritete, çelja dhe, ç’është më e rëndësishme, vazhdimi i negociatave për antarësimin e Shqipërisë në BE do të varet nga gjërat që do të ndodhin në Europë e në botë në vitin në vazhdim.

Deklarata e Ministrave të Jashtëm të BE për Shqipërinë provoi as më pak e as më shumë atë që kishte paralajmëruar në Tiranë, kryetari i grupit parlamentar CSU-CDU, Gunter Krishbaum se Shqipëria ka një listë detyrimesh për të përmbushur përpara se të marrë një datë për çeljen e negociatave të anëtarësimit.

Të martën, samiti i ministrave të Jashtëm të BE-së diskutoi mbi politikat e zgjerimit të Bashkimit Europian duke marrë në analizë progresin e Maqedonisë, Shqipërisë dhe Turqisë. Për asnjë nga vendet nuk u mor asnjë vendim, por ajo që ra në sy ishin qëndrimet e ndryshime lidhur me Shqipërinë dhe rekomandimin e Parlamentit Europian për hapjen e negociatave. Ministri i jashtëm grek Nikos Kotzias i pyetur nga gazetarët pas punimeve të samitit tha se vendi i tij e do Shqipërinë si anëtare të BE-së, por më parë duhet të përmbushë standardet.

Një shashkë e radhës është hedhur në Ballkan. Gazeta kroate “Vecernji List” shkruan se është në dijeni dhe ka parë një dokument që flet për ndërhyrjen ushtarake të NATO-s në Ballkan. Ndërhyrja lidhet me potencialin e konflikteve etnike, si duket në Bosnje – Hercegovinë më së shumti ku pritet një referendum nga Republika Srpska në vitin e ardhshëm. Dokumenti që citohet nga gazeta kroate flet për dy rreziqe: sjellja ruse në rajon dhe radikalizmi. Vlerësime që po mbushin të pakëtn 3 vjet që shkruhen e raportohen.

Nuk ka asnjë vendim për hapje negociatash me Shqipërinë para zgjedhjeve të 2017. Në këtë përfundim arritën ministrat e Jashtëm të BE të mbledhur në Bruksel.

Teksa në Shqipëri ka hedhur rrënjë debati nëse batimi i Ligjit të Vetting-ut ky është i vetmi kusht për hapjen e negociatave të Bashkimit Europian me Shqipërinë në Bruksel panorama është akoma më e ngarkuar. Në Tiranë entusiazmi për negociatat ka rënë, ndoshta sepse zyrtarisht është mësuar se nuk do të ketë dritë jeshile për Shqipërinë, dhe kjo qëkurse kryeministri u kthye me “turinj të varur” nga Berlini.

Marrëdhëniet dypalëshe serbo-kroate kanë gjetur shprehje edhe në qëndrimin e Zagrebit ndaj procesit të integrimit të Serbisë. Kroacia ka vënë veton për hapjen e kapitulli 26 në negociatat e anëtarësimit mes Serbisë dhe Bashkimit Europian. Për këtë arsye, kryeministri serb, Alexander Vuçiç, ka bërë të ditur se ai nuk do të marrë pjesë në konferencën ndërqeveritare mes Serbisë dhe BE-së në Bruksel. Kjo ndonëse përfaqësuesja për Sigurinë dhe Politikën e Jashtme, Federica Mogherini ka negociuar heqjen e vetos nga kroatët.