skerdilajd zaimi

Mes viteve 1890-1978, në Shkollën Rezidenciale Indiane në Kamloops në provincën kanadeze të British Columbia, mijëra fëmijëve indigjenë u mësohej ‘të harronin’. Të ndarë nga familjet e tyre, këta fëmijë detyroheshin të harronin gjuhët e tyre, identitetet dhe kulturat. Përmes ndarjes dhe të harruarit, kolonët dhe mësuesit besonin se jo vetëm po ndihmonin këta fëmijë indigjenë, por edhe vetë kombin. Kanadaja do të përparonte, shpresonin kolonët, nëse fëmijët indigjenë – vendas – do të mund të bëheshin edhe më të ngjashëm me të bardhët.

Dikush që administron faqen e Facebook të universitetit të Gjirokastrës, shpërndante një video të Eqrem Çabejit, ku gjuhëtari flet për gjuhën shqipe, kalon thukët mbi evolucionin e shkrimit të saj nën idenë e konvergimit të dialekteve. Një rrugëtim ky i elaboruar shkencërisht sipas Çabejit që nuk e tradhëton idenë e kombësisë, përkundrazi e konfirmon atë. 

Një ndër gjuhët e lashta të kontinentit -, kujdeset të thotë Çabej, mesazh ky që e ndihmon pra ta kuptojmë ngjizjen e një kombi të ri, deri vonë, i thërmuar politikisht si rrallë kush. 

Donald Trump është sërish Lajm. Jo vetëm në SHBA, por në mbarë botën. Arrestimi i tij në emër të 37 akuzave federale, përfaqëson një akt të paprecedentë për politikën amerikane, me implikmet në shkallë të gjerë. Kjo sepse ndalimi i një njeriu politik të këtij niveli e kontrakton në maksimum analizën e asaj që quhet Drejtësi dhe zbatim ligji, sidomos kur subjekti është vetë tipologjikisht aktor i relativizimit të ço gjëje.

Përvoja e dhimbjes nuk është universale te njeriu. Ka një histori të vetën. Ndryshon me kalimin e kohës dhe nga njëri vend në tjetrin. Elaborimi i kësaj historie ekspozon politikat në zemër të përpjekjeve për të matur, vlerësuar apo refuzuar përvojën e njerëzve në dhimbje.

Në rrjetet sociale është krijuar një lloj pështjellimi, deklamuar si shqetësim patriotik mbi disa qëndrime të Richard Hodges, studiues britanik i antikitetit në Mesdhe. Gjullurdinë ne e kemi himn kombëtar në paralelin teorik mbi Butrint e lart, meqenëse Butrinti është shembulli më i qashtër i rregullit urban dhe vizionit estetik që na mungon.

Partia Socialiste e Edi Ramës ka shtënë në punë si alibinë e fundit parimin e përgjegjësisë individuale. Edhe pse e shpall veten një familje ku bilbilon vetëm një njeri, pra një vatër patriarkale ku tund tespiet Plaku Merre, kjo parti po nq thotë të gjithëve se : nëse mes nesh kapen hajdutë, ata e kanë vetë fajin. 

Aleksander Vuçiç ka fituar mandatin e katërt në Serbi. Pusheti i tij nuk është i pasfidueshëm, por aktualisht ngjan i pakonkurueshëm.

Viktor Orban ka fituar sërish në Hungari. Ose doli parti e parë me një diferencë të vogël në ulje nga mandati paraardhës.

Lukashenko qëndron në Bjellorusi, Edi Rama në Shqipëri dhe në Poloni zhvillohet një ferment politik që nuk ka të bëjë shumë me standardet demokratike të BE-së.

Presidenti amerikan Joe Biden ka patur dje një ditë të lumtur politike miratimi dypalësh në Kongres, teksa fjalimi i tij është pritur me ovacione. Zoti Biden ka folur për ringritjen e Amerikës dhe afirmimin e saj në rolin e lidershipit global, diçka që ngjan si një simptomë ezauruese që ta jep temperatura 37.5 gradë.

Në betejën mes demokracisë dhe autokracisë, demokracitë po ngrihen në këtë moment