Ekonomia

Notë negative për Shqipërinë në klimën e biznesit dhe në ekonomi edhe nga një partner i shumëkërkuar si Gjermania. “Faktorët që kanë përkeqësim janë administrata publike, parashikueshmëria e politikave ekonomike, siguria ligjore, transparenca në tendera dhe korrupsioni”, tha sot Rolf Castro Vasques, President i DIHA-s, Shoqata Gjermane e Industrisë dhe Tregtisë. Pala gjermane ka bërë edhe një vlerësim që e nxjerr Shqipërinë në vend të 20-të, duke lënë pas vetëm Kosovën.

Të lahesh një herë në javë është ekonomike dhe aspak johigjenike. Zakoni i njohur i shqiptarëve  që dolën në demokraci në vitin 1990, duket se ka fituar mbështetës në kohën tonë, kur flitet për kosto, ndotje, ngrohje globale, shpërdorim burimesh etj.. Ka që bëjnë thirrje për rikthimin e këtij zakoni, që në vitet ’60 ka qenë i përgjithshëm në Europë. Të paktën kështu shkruan Donnachadh Mçarthy në një opinion në britaniken “The Guardian”, i cili teksa kujton kohët e “larjes një herë në javë”, shton se “nuk mbaj mend që ndonjë erë e tmerrshme trupi” si pasojë e këtij zakoni.

Kongresmeni Ronald Ernest “Ron” Paul, babai i  Rand Paul, kandidati aktual për President i SHBA-së për Republikanët, ka qenë dhe mbetet një nga zërat më të fuqishëm në mbrojtje të lirisë – ndoshta i krahasueshëm me Jeffersonin dhe Madison. Por, ai është dukshëm dhe një ekonomist i talentuar, veçanërisht në çështjet monetare.

Bashkimi Europian mbetet një nga hapësirat me ritmin më të shpejtë në konkurencën dixhitale, por brenda tij shpejtësia është e ndryshme. Treguesi i Ekonomisë dhe Shoqërisë Dixhitale(DESI 2016) jep të dhëna për rritjen e vendeve të BE-së, por krahasuar me një vit më parë kjo rritje është më e ngadalësuar.

Të dhënat e Institutit të Statistikave po dëshmojnë për prirje negative në ekonomi: rënie eksportesh, por edhe importi. Bilanci është negativ sidomos në eksporte që mendohet se buron nga rënia e çmimeve të naftës dhe të mineraleve në tregjet e huaja. “Për janarin e 2016-ës, rënia e eksporteve shqiptare arriti vlerat -7.8%, e krahasuar me dhjetorin, ulja thellohet me – 8.1%.

Dardha e ka bishtin mbrapa dhe këtë po e provon qeverisja e majtë si në nivel qëndror ashtu edhe në nivel lokal. Ndryshe nga sa premtoi në zgjedhjet e fundit parlamentare dhe ato vendore, qeverisja e majtë ka ndjekur një politikë fiskale që ka çuar në rritjen e  kostove të jetesës për qytetarët. Pa analizuar shkaqet që orientuan votën majtas, elektorati pak u fokusua te programi ekonomik i Partisë Socialiste dhe i LSI-së, që gjithsesi  u përfshinë në ato stimujt që justifikonin prirjen majtas. Dhe kjo për disa arsye:

Qeveria shqiptare pranon zyrtarisht se arsyet e ikjes së shqiptarëve, pra emigrimit të tyre, janë me natyrë ekonomike: varfëria dhe papunësia. Kjo nënvizohet në një raport të fundit për emigracionin për vitin 2014, që është adoptuar nga ekzekutivi si e dhënë rëferuese për të marrë masa që kjo prirje të adresohet në politika të caktuara. “Gjatë vitit 2013, ekonomia shqiptare shënoi rritje reale prej 1.4%, ndërsa në vitin 2014, rritja ekonomike ishte 1.9%. Gjithashtu, Produkti i Brendshëm Bruto (PBB) për frymë në vitin 2013 arriti në 471 mijë lekë..

Debati politik-publik që buron nga Partia Socialiste ka fituar një përmasë të re, deri diku komike. Diskutimet për nenet e statutit të kësaj partie, për zgjedhjet për kryetar, apo edhe për demokracinë e brendshme, ka vite që dëgjohen, e që shamatojnë skenën politike. Ato nuk kanë interesimin e dikurshëm, ndaj edhe rëndësi kanë fituar "debatet" për qeverisjen e PS-së. 

Qeveria pritet të liberalizojë sërish lejet e ndërtimit, të bllokuara efektivisht prej disa muajsh. “Top-Channel” njofton se ligji për sigurimin e pasurive të paluajtshme do të ndryshojë. “Qeveria do të ndryshojë ligjin ekzistues të sigurimit të pasurive të paluajtshme, për të mbyllur një nga hapësirat më të mëdha të abuzimeve gjatë viteve të fundit në këtë treg, atë të shitjes së apartamenteve nga dy apo më shumë herë.  Drafti i ri adreson edhe një tjetër ngërç, i cili ka lidhje me ndërtesat karabina, që bankat sekuestrojnë nga ndërtuesit që nuk kanë paguar kreditë.

Teksa Komisioni Europian vëren se qeveria ka performuar dobët me mbledhjen e të ardhurave nga TVSH dhe Akciza akumulimi i gati 8 milionë euro detyrime të prapambetura deri në fund të tetorit 2015 ka angazhuar qeverinë që të forcojë më tej kontrollin mbi zinxhirin e disbursimit të fondeve buxhetore.
Monitor thotë se sipas një udhëzimit të fundit të Ministrisë së Financave për zbatimin e buxhetit 2016, do të ushtrohen kontrolle financiare paraprake shtesë në procesin e menaxhimit të fondeve publike.