Shkenca

Çdo gjë vdes: njerëzit, makinat, qytetërimet. Ndoshta duhet të gjejmë pak ngushëllim në faktin se gjërat kuptimplota që kemi mësuar gjatë rrugës do të mbijetojnë. Por edhe dija ka jetëgjatësi. Dokumentet zbehen, arti humbet. Biblioteka dhe koleksione të tëra mund të shkatërrohen krejt papritur.

Autorët e një punimi shkencor të vitit 2018 u detyruan të tërheqin studimin e tyre pasi tre studentë të doktoraturës gjetën një problem me metodën e ndjekur prej tyre. Studimi në fjalë bëri bujë kur u publikua për herë të parë. Autorët arritën në konkluzionin se nanoshtizat, struktura mikroskopike të ngjashme me ciflat e një objekti, mund të përdoren efektivisht në përmirësimin e terapive gjenetike.

Një nga paradokset më të famshme të fizikantit Stephen Hawking ka më në fund një përgjigje: vrimat e zeza në fakt mund të varen nga informacioni rreth yjeve masive që i krijuan ato.

Sipas një studimi të ri, ky informacion mund të fshihet në rrezatimin rreth vrimave të zeza – të njohura në gjuhën e folur si “flokë kuantike” – dhe teorikisht mund të merret për të ritreguar origjinën e këtyre vrimave të zeza, sugjeron hulumtimi.

Popullatat e bletëve, sidomos ato në afërsi të zonave të mbipopulluara, janë reduktuar dukshëm vitet e fundit. Por një studim i ri afatgjatë, i botuar në revistën « Current Biology », del në përfundimin se edhe pjalmuesit që jetojnë në pyje të largëta, larg njerëzve dhe që nuk janë të ekspozuar drejtpërdrejt ndaj sjelljeve të dëmshme si përdorimi i pesticideve kimike dhe shkatërrimi i habitatit, po zvogëlohen në numër në mënyrë progresive.

Një vit më parë, inxhinierët spanjollë krijuan robotin e parë për injektimin e spermës. Testi i parë për efikasitetin e shpikjes së tyre u bë në Nju-Jork, pasi fekonduesi artificial u dërgua me postë nga Barcelona.

Në klinikën New Hope Fertility Center, roboti u përdor për të fekonduar dhjetëra vezë. Rezultati i eksperimentit janë sot dy vajza të vogla.

Kërkues nga universiteti i Sheffield dhe Hertfordshire pretendojnë se kanë zbuluar sekretin e Kuasarëve, objekteve më të shndritshme në universin e vëzhguar. Sipas tyre, objektet në fjalë krijohen nga përplasja e galaktikave, duke shpjeguar kështu se pse këto objekte emetojnë ndriçim sa 1 trilionë yje të kufizuar në vëllimin e një sistemi diellor.

Në një moment të evolucionit të tij, njeriu la gjuetinë dhe nisi të merrej me buqësi. Pasi epoka e akullnajave arriti fundin, specia njerëzore ndryshoi papritur strategjinë e të jetuarit: ndaloi zhvendosjen sa një vend në tjetrin, ndërtoi vendbanimet e para dhe iu kthye bujqësisë. Ky proces që njihet si  Revolucioni Neolitik, ngre shumë pikëpyetje.

Nëse mendon për robot, e para gjë që imagjinon është një njësi metalike, që kontrollet elektronikisht. Por prof. Josh Bongard dhe skuadra e tij prej katër vjetësh po punojnë për ta ndryshuar këtë. Ksenobotët janë robotë në miniaturë, të përbërë nga qeliza të gjalla.

Po i qasemi robotikës në një mënyrë krejtësisht të ndryshme. Po i ndërtojmë nga komponentë që janë në vetvete makineri inteligjente fantastike.

Muajin e kaluar, trupat e pjetë të 19 peshkaqenëve që dolën në breg në një zonë të Cape Town në Afrikën e Jugut i habitën jo pak banorët. Peshkaqenët - grabitqarë më vete - u gjetën të gjithë në të njëjtën gjendje: u mungonte mëlçia, e cila ishte thithur përmes një çarjeje në shpatull. Pjesa tjetër e organeve ishte e paprekur. 

Ka pak vende në Tokë aq të izoluara sa ishulli Trindade, një dalje vullkanike tre deri në katër ditë me varkë nga brigjet e Brazilit. Gjurmët e ndikimit njerëzor janë gjetur edhe atje. Gjeologia Fernanda Avelar Santos zbuloi aty shkëmbinj të formuar nga teprica e ndotjes plastike që notojnë në oqean.

Santos i pa për herë të parë shkëmbinjtë plastikë në vitin 2019, kur ajo udhëtoi në ishull për të hulumtuar për tezën e saj të doktoraturës mbi një temë krejtësisht tjetër – rrëshqitjet e dheut, erozioni dhe “rreziqe të tjera gjeologjike”.