perandoria osmane

Intervista në fjalë është një bisedë mes historianes së artit dhe cicerones Artemis Skumburdhi me gazetarin M. Hulot për gazetën greke «Lifo» mbi librin e saj «Monastiraki – Plaka» dhe pushtuesit e ndryshëm të Athinës përgjatë shekujve. Nga dhjetë librat që ka shkruar (të gjitha për Athinën, për historinë, kafenetë e teatrot e saj), nëntë prej tyre nuk janë më në librari, kanë mbaruar. Libri i saj «Monastiraki – Plaka», është një studim i hollësishëm mbi zonën më të lashtë të Athinës e Europës, që banohet parreshtur prej 4500 vjetësh.

Turqia përkujtoi 952-vjetorin e Betejës historike të Manzikert, e njohur ndryshe si Malazgirt në turqisht.

Në betejën e 26 gushtit 1071, turqit selxhukë, të udhëhequr nga Sulltan Alparslan, mposhtën forcat bizantine, duke marrë kontrollin mbi rajonin.

Punimi në fjalë me autor studiuesin grek Stefanos P. Papageorgiou është një vështrim i shpejtë mbi atë që mund të quhet historia osmane e Shqipërisë së Jugut, parë përmes lentes së luftës së pushtet të parisë së këtij rajoni. Është një lente që i mungon historiografisë shqiptare e cila nuk ndalet në origjinën e asaj që quhej “fisnikëria” shqiptare, ose ndalet vetëm kur do të provojë se të gjithë kanë qenë shqiptarë dhe në vend të saj ka preferuar të paravendosë terma arbitrarë si p.sh “kryengritjet antiosmane”.

Xhamia e Namazgjasë në zemër të Tiranës së shpejti do të bëhet qendra më e madhe e adhurimit mysliman në Ballkan, një tempull me hapësirë ​​për 5.000 adhurues dhe që ka kushtuar 30 milionë euro dhe është financuar plotësisht nga Turqia. 

“Punimet janë në fazën e tyre përfundimtare; kaligrafitë që do të stolisin muret e brendshme dhe disa punime  të vogla janë drejt përfundimit”, u shprehën burime të Bashkësisë Myslimane të Shqipërisë (KMSH).

E nderuar Prof. Helga Vukaj! Lexova me vëmendje analizën tuaj, në gazetën “Panorama”, mbi situatën problematike të pronës që na shoqëron prej 25 vjetësh dhe mbetet ende një ndër çështjet më të debatuara në Shqipëri. Vlerësoj pikë- pamjet tuaja si juriste dhe njohëse e çështjes së pronave, por mendoj se kësaj analize i mungon ajo që është thelbësore, origjina e pronës. Duhet nisur nga “tabani”, më pas vjen maja e piramidës, kompensimi apo dëmshpërblimi.

Shkrimtari i njohur Ismail Kadare ka bërë komentet e tij rreth debateve më të fundit për Skëndërbeun duke hedhur poshtë tezën se heroi kombëtar luftoi dhe përndoqi myslimanët. Në një intervistë për Eni Vasilin në News 24 Kadare se ka një boshllëk të lënë nga komunizmi rreth debatit se çfarë përfaqëson Skëndërbeu.

Në paralel me sa mbizotëron shqip në dikskurs dekadave të fundit, me deduksione të plogësht nxjerrë prej natyrës së regjimit të mileteve, mund të lexojmë një konstatim interesant të historianit Frederick F. Anscombe, në një kapitull të antologjisë “Ballkani osman: 1750 – 1830”. Sipas tij: “shqiptar(arnavud) është një ndër shënjuesit relativisht të rrallë etnikë që shohim t’u shtohen rregullisht etiketimeve të zakonshme fetare(mysliman-zimmi) që përdoreshin për të identifikuar personin në dokumentet shtetërore{osmane}.

Justin McCarthy, “Vdekje dhe dëbim-Spastrimi etnik i myslimanëve osmanë, 1821-1922”, ALSAR, Tiranë, 2015

Prezenca turke në Mosul, ku zhvillohet një betejë kundër Shtetit Islamik si dhe disa deklarata të presidentit Erdogan për Traktatin e Lozanës, kanë tërhequr vëmendjen mni objektivat e reja të politikës së jashtme turke. Lidhur me këto ndryshime që nuk janë pa pasoja, revista e njohur “Foreign Policy” shkruan në në shkrim të këtyre ditëve për një dukuri që po i jep shkëndija të reja nacionalizmit turk, të riadoptuar nga islamikët turq në formën dhe shprehitë e parashtruara më herët nga qemalistët.

Më 29 maj u mbushën 563 vjet nga pushtimi i Konstandinopojës nga forcat osmane të sulltanit Mehmeti II Fatihu. Me këtë rast, presidenti turk, Reccep Tayip Erdogan, ka urdhëruar një ceremoni madhështore në të cilën kanë marrë pjesë 1 milionë njerëz, siç raporton “Hurriet”. Masat e sigurisë, ekstreme: 9000 policë, pesë helikopterë, një nëndetëse, një fregatë, tre anije të Rojes Bregdetare dhe 27 qenë. U angazhuan 5005 autobuzë për të sjellë njerëzit nga 38 distrikte, 146 tragete, 150 porta sigurie, shoqëruar nga një skenë e jashtëzakonshme.