Tatime

Drejtoria e Përgjthshme e Tatimeve njofton sot për nisjen e procesit të ristrukturimit të administratës së vet bazuar në një urdhër të Kryeministrit, Edi Rama.

thuhet në njoftim.

Së shpejti pritet ndërhyrje në sistemin aktual të monitorimit tatimor dhe gjurmimit të pagesave me të cilin operon Drejtoria e Përgjithshme e Tatimeve  që prej vitit 2010 e njohur ndryshe si “Platforma Nexus”.

Ky sistem ku të dhënat financiare transmetohen nga pajisjet fiskale 1 herë në muaj konsiderohet i centralizuar, pasi  nuk identifikon kuponin në kohë reale, por transmeton vetëm totalin e xhiros dhe numrin total të kuponëve të printuar nga çdo pajisje fiskale një herë në ditë.  

Ishte në top listën e prioriteteve të qeverisë “Rama 2” si një reformë që të do të ulte korrupsionin dhe do të lehtësonte procedurat për biznesin,  madje ministria e Financave ishte duke shqyrtuar eksperiencën e tre vendeve: Gjeorgjisë, Kanadasë dhe Suedisë pwr bashkimin e Tatimeve me doganat. Por vizita e Fondit Monetar Ndwrkombwtar duket se i ka vwnw fre kwtij projekti.

Arrin në 16.2 miliardë lekë (116) milionë euro shuma që biznesi ka ankimuar te Drejtoria e Apelimit Tatimor përgjatë vitit 2015, sipas të dhënave të brendshme të Tatimeve. Këto janë ankesa që kryesisht bizneset i kanë bërë sepse nuk kanë qenë dakord me vlerësimet tatimore pas kontrolleve, apo për gjoba të ndryshme.
Pjesa më e madhe e ankimimeve kanë qenë për taksat kombëtare, me rreth 6.8 miliardë lekë, të ndjekura nga TVSH, me 4.9 miliardë lekë, tatim fitimi me 1.6 miliardë lekë (shiko tabelën në fund për të dhënat e detajuara).

Ndonëse shleu shumë shpejt borxhin e krijuar dhe të akumuluar ndaj biznesit nga qeveria e shkuar, qeveria e tanishme, nuk ia ka dalë të mbajë në kuota zero detyrimet e veta ndaj biznesit. Në dy vjet qeverisje janë krijuar 1.1 miliardë lekë detyrime, kryesisht para të papaguara për ndërtime rrugësh, rimbursim TVSH-je dhe detyrime nga vendimet e gjykatave. Janë po ato probleme që krijonte qeveria e kaluar e cila me kalimin e kohës akumuloi borxh të madh të brendshëm, në formën e detyrimeve të papaguara.

Është folur disa herë për teknologjinë e investuar në sistemin tatimor, apo edhe në atë që operon në treg për fiskalizimin e transaksioneve apo pagesave. Por vetë drejtuesit e kompanive të kasave fiskale, pohojnë të kundërtën: sipas tyre sistemi në vetvete duhet të përditësohe. Në intervista të realizuara nga “Tema Tv” drejtuesit e kompanive, Bledi Balla i “AED”, Ilir Kumbaro i “Iva Elektronik” dhe Endri Bedini i “BNT” pranojnë se ndërhyrja me teknologji të re është e domosdoshme. Për më tepër që edhe sistemi “Nexus” në Tatime ka provuar dobësi.

Një hetim i Prokurorisë së Tiranës ka zbardhur skemën e plotë të përdorur nga biznesmeni Rezart Taçi për t’iu shmangur taksave dhe tatimeve.
Që prej vitit 2013, organet tatimore por edhe ato vendore të Bashkisë Ballsh dhe komunës Qendër në Mallakastër kanë konstatuar disa herë detyrimet që kompania “Armo” kishte ndaj shtetit për ushtrimin e veprimtarisë së saj.

Drejtoresha e Tatimeve Briseida Shehaj dhe një pjesë e drejtuesve të kësaj drejtori janë nisur për në Gjeorgji. Burime nga Ministria e Financave bëjnë me dije se aryse e kësaj vizite që do të zgjasë 6 ditë është njohja dhe marrja e përvojës së Gjeorgjisë në bashkimin e tatimeve dhe doganave në një institucion. Gjeorgjia mbahet si vendi me suksese në lëmin fiskal dhe me sa duket qevria shqiptare mendon që të provojë edhe këtë gur në rritjen e performancës në administrimin fiskal.

Disa informacione, ende jozyrtare, bëjnë me dije se qeveria po hedh sytë nga një model tjetër për administrin e financave dhe të ardhurave. Fjala është për modelin gjeorgjian, që integron Doganat me Tatimet. Ky model, i shpjeguar këtu:https://www.imf.org/external/np/seminars/eng/2011/revenue/pdf/rusuda.pdf, konsiston në reduktim taksash, konkretisht nga 22 në 6 dhe në integrim të Kodit Doganor dhe atë Fiskal.

Kallëzimi penal që biznesmeni Venigjer Begaj ka bërë për ish-drejtuesin e CEZ-it, Arben Seferaj, vendos në kushte të paqarta pushimin e hetimikt për serverin e tatimeve. Kjo pasi siç është bërë publike, biznesmeni Begaj ka deklaruar se në momentin e konstatimit të ndërhyrjes në servera, detyrimet e CEZ ndaj kompanisë së tij të matësave të energjisë, rezultonin të fshira. Mirëpo ky pretendim bie ndesh me përfudnimin hetimor të Prokurorisë, sipas së cilës nuka ka patuyr fshirje të të dhënave në serverin e tatimeve.