gazi

Para një viti bëri bujë në media një dukuri e vëzhguar në Siberi: disa vrima të mëdha të krijuara rishtas. Nga studimet e deritanishme, ideja qendrore pas tyre është se ato janë krijuar si pasojë e çlirimit të metanit, i ndodhur nën tokë. Ngrohja globale ka sjellë sipas disa shkencëtarëve edhe shkrirjen e shtresave që shërbejnë si kapsula për metanin në Siberi, që ka gjetur rrugën për të shpërthyer jashtë. Kjo është shqetësuese, pasi i hap rrugë deduksionit se çfarë do të ndodhë nëse gropa të tilla krijohen në masë, duke u kthyer në puse natyrale të cllirimit të gazit?

Në 14 maj të këtij viti qeveria  njoftoi zyrtarisht kompaninë kanadeze Zenith Energy Ltd si fituese e koncesionit për kërkimit të naftës dhe gazit në “Bllokun C” që përfshin fushën e pasur të gazit në Divjakë-Ballaj, me rreth 2.2 miliardë metra kub gaz (Burimi: Albpetrol sha). Një tjetër konçesion si “Blloku 4”, iu dha degës në Shqipëri të kompanisë “Shell”, që është tërësisht në pronësi të familjes mbretërore të Holandës, e cila gjithashtu, së fundmi ka marrë një tjetër vendburim të naftës shqiptare bashkë me kompaninë e vogël kanadeze “Petromanas Energy Inc.”.

Ishte 22 prill 1915 kur në qytetin UTP të Belgjikës u hodh gazi i parë kimik që ndryshoi fytyrën e luftës. Rreth orës 5 të mëngjesit ushtria gjermane infektoi me 168 ton gaz helmues gjithë rajonin. Rezultatet ishin shkatërruese. Një re e verdhë e pluhurit mbuloi trupat e aleate dhe brenda disa minutave pesë mijë ushtarë kishin vdekur, ndërsa dhjetë mijë të tjerë të morën lëndime të rënda pasi gazit kishte shkaktuar dëme në mushkëritë e tyre.

Me anë të projektit të gazsjellësit Transadriatik, Shqipëria forcon pozitat e saj gjeopolitike dhe për herë të parë sigurohet vendosja në hartën europiane të energjisë, si sigurohet integrimi tregtar. TAP do të lehtësojë zhvillimin e infrastrukturës energjetike të vendit dhe tregun e brendshëm të energjisë, gjithashtu do të përmirësojë ekonominë dhe do të hapë vende të reja të punës. Aktualisht janë rreth 1,000 persona që po punojnë në Shqipëri për këtë projekt, ku 95% janë shqiptarë.

TAP do të bëjë të mundur trasnportimin e 10 miliardë metër kub gaz nga Azerbajxhani për t’u shpërndarë më pas në Europë e më tej në Gjeorgji dhe Turqi. Sipas zëvendëspresidentit tw Komisionit Europian për Energjinë Maros Sefcovic, ndërtimi i TAP do të nisë në tremujorin e tretë të këitj viti, ndërsa sasia e parë e gazit nga Kaspiku për në BE do të mund të mbërrijë në 2020-ën. TAP do të investojë 5.6 miliardë euro gjatë pesë viteve të ardhshme, nga të cilat rreth 2.3 miliardë euro do t’i shkojnë direkt Greqisë.

Flet Ian Bradshaw, drejtori menaxhues i gazsjellësit Trans Adriatic Pipeline (TAP)

Vetëm disa vite më parë (pavarësisht të gjitha përpjekjeve) ishte pothuajse e pamundur për Shqipërinë që të mendonte se do të bëhej pjesë e një projekti gjigant të këtij lloji, me një rëndësi kaq të madhe gjeopolitike dhe ekonomike. Nisur nga perspektiva juaj, si mund ta ndryshojë TAP-i pozicionin e Shqipërisë në rajon?

Ndërhyrja ruse në Siri ka acaruar në kulm marrëdhëniet me Perëndimin, që po i përmbahet versionit se avionët rusë nuk po godasin militantët e Shtetit Islamik. Mirëpo ndërkohë që Kremlini ka autorizuar publikimin e videove që provojnë goditjen e ISIS, në dritë kanë dalë incidentet me Turqinë. NATO ka deklaruar se Rusia duhet të heqë dorë nga provokimet dhe se ajo që ndodhi në Turqi nuk ishte incident. Gjithsesi situata nuk është aq e thjeshtë.

Para hapjes së negociatave nën ndërmjetësimin e Bashkimit Evropian, Rusia ka ulur zyrtarisht çmimin e gazit të shitur në Ukrainë. Palët shpresojnë të arrijnë në një marrëveshje duke mundësuar livrimin e ndërprerë që prej tre muajsh. Në afrim të dimrit, konsumi i gazit nga Ukraina do të rritet, ashtu si dhe në vendet evropiane që i tremben një çrregullimi të furnizimeve të tyre me gaz nëpërmjet territorit ukrainas sepse Kievi disponon aktualisht rezerva të pamjaftueshme.

Qeveria shqiptare ka ecur përpara me projektet për gazin dhe furnizimin e vendit. Në një intervistë për revistën “Monitor”, drejtori i Drejtorisë së Politikave dhe Zhvillimit të Hidrokarbureve pranë Ministrisë së Energjisë dhe Industrisë, thotë se ka nisur tanimë hartimi i Masterplanit të Gazit.