Shkencëtarët gjejnë në tru lidhjen mes trupit dhe mendjes

Postuar në 20 Prill, 2023 20:37

Marrëdhënia midis mendjes dhe trupit të njeriut i ka sfiduar mendimtarët e mëdhenj përgjatë shekujve, përfshirë Aristotelin dhe Dekartin. Përgjigja, megjithatë, duket se qëndron në vetë strukturën e trurit. Një studim i botuar në “Nature” dhe i kryer nga ekspertët në Shkollën e Mjekësisë të Universitetit të Uashingtonit, konkludon se pjesët e rajonit të trurit të quajtur korteksi motorik që drejtojnë lëvizjen e trupit, janë të lidhura me një rrjet të përfshirë në të menduarit, planifikimin, zgjimin mendor, dhimbjen dhe kontrollin e organeve të brendshme, si dhe funksione të tilla si presioni i gjakut dhe rrahjet e zemrës.

Gjetjet përfaqësojnë një lidhje të mirëfilltë të trupit dhe mendjes në vetë strukturën e trurit.

Studimi mund të ndihmojë në shpjegimin e disa fenomeneve, të tilla si pse ankthi i shtyn disa njerëz të bëjnë ece-jake; pse stimulimi i nervit vagus, i cili rregullon funksionet e organeve të brendshme si tretja dhe rrahjet e zemrës, mund të lehtësojë depresionin; dhe pse njerëzit që bëjnë palestër rregullisht raportojnë një këndvështrim më pozitiv për jetën.

"Njerëzit që meditojnë thonë se duke qetësuar trupin, me ushtrime të frymëmarrjes, qetëson mendjen tuaj", thotë autori kryesor, prof.dr. Evan M. Gordon, asistent profesor i radiologjisë në Institutin e Radiologjisë Mallinckrodt të Shkollës së Mjekësisë.

“Këto lloj praktikash mund të jenë vërtet të dobishme për njerëzit me ankth, për shembull, por deri më tani, nuk ka pasur shumë prova shkencore se si funksionon. Por tani kemi gjetur një lidhje. Ne kemi gjetur vendin ku pjesa shumë aktive e mendjes, e orientuar drejt qëllimit "jepi, jepi, jepi", lidhet me pjesët e trurit që kontrollojnë frymëmarrjen dhe rrahjet e zemrës. Nëse qetësoni njërin, ai absolutisht duhet të ketë efekte reagimi tek tjetri.”

Në vitet 1930, neurokirurgu Wilder Penfield, bëri një hartë të trurit, në të cilën i përcaktoi zonat motorike duke aplikuar goditje të vogla të energjisë elektrike në trurin e ekspozuar të njerëzve që i nënshtroheshin një operacioni në tru dhe duke vënë në dukje përgjigjet e tyre. Ai zbuloi se stimulimi i një rripi të ngushtë indi në secilën gjysmë të trurit bën që pjesë të veçanta të trupit të dridhen. Për më tepër, zonat e kontrollit në tru janë të rregulluara në të njëjtin rend si pjesët e trupit që drejtojnë, me gishtat e këmbëve në njërin skaj të çdo brezi dhe fytyrën në anën tjetër. Harta e Penfield-it e rajoneve motorike të trurit - e përshkruar si një homunculus, ose "njeri i vogël" - është bërë një element kryesor i teksteve shkollore të neuroshkencës.

Studimi i ri zbuloi se harta e Penfield ishte pothuajse plotësisht e saktë. Kontrolli i këmbëve ishte në vendin që Penfield kishte identifikuar. E njëjta gjë për duart dhe fytyrën. Por të ndërthurura me ato tre zona kryesore ishin tre zona të tjera që nuk dukej se ishin fare të përfshira drejtpërdrejt në lëvizje, edhe pse shtriheshin në zonën motorike të trurit.

Për më tepër, zonat pa lëvizje dukeshin ndryshe nga zonat e lëvizjes. Ato dukeshin më të holla dhe ishin të lidhura fort me njëra-tjetrën dhe me pjesë të tjera të trurit të përfshira në të menduarit, planifikimin, dhimbjen etj. Eksperimentet e mëtejshme imazherike treguan se ndërsa zonat pa lëvizje nuk u bënë aktive gjatë lëvizjes, ato u bënë aktive kur personi mendonte të lëvizte.

"Të gjitha këto lidhje kanë kuptim nëse mendon se për çfarë është truri në të vërtetë," thotë Nico Dosenbach, neurokirurg i përshirë në studim. "Truri mundëon sjelljen e suksesshme në mjedis, në mënyrë që të arrijmë qëllimet tona pa lënduar ose vrarë veten. Ne e lëvizim trupin tonë për një arsye. Sigurisht, zonat motorike duhet të lidhen me funksionin ekzekutiv dhe kontrollin e proceseve themelore trupore, si presioni i gjakut dhe dhimbja. Dhimbja është reagimi më i fuqishëm, apo jo? Ju bëni diçka, dhe kur ju dhemb, mendoni: "Nuk do ta bëj më këtë."

Të dhëna për ekzistencën e një rrjeti mendje-trup kanë ekzistuar për një kohë të gjatë, të shpërndara në studime të izoluara dhe vëzhgime të pashpjegueshme.

"Penfield ishte brilant dhe idetë e tij kanë qenë dominuese për 90 vjet dhe kjo krijoi një pikë nisjeje," tha Dosenbach. “Sapo filluam të kërkonim, gjetëm shumë të dhëna të publikuara që nuk përputheshin plotësisht me idetë e tij dhe interpretime alternative që ishin injoruar. Ne mblodhëm shumë të dhëna të ndryshme përveç vëzhgimeve tona, dhe i zmadhuam dhe sintetizuam ato, dhe dolëm me një mënyrë të re të të menduarit se si trupi dhe mendja janë të lidhura së bashku.”

Add new comment

Plain text

  • No HTML tags allowed.
  • Web page addresses and e-mail addresses turn into links automatically.
  • Lines and paragraphs break automatically.