serbia

Ana Brnabiç, kryeministrja e re e Serbisë, ka deklaruar për hequr të gjitha dilemat rreth preferencave strategjike të qeverisë aktuale serbe. E pyetur nga “Bloomberg” ajo ka pranuar se nëse Serbia do të detyrohet të zgjedhë mes Rusisë dhe BE-së, do të zgjedhë këtë të fundit. “BE-ja është ajo ku po shkojmë. Ne kemi lidhje emocionale me Rusinë për shkak të traditës, kulturës dhe fesë. Ka shumë njerëz në Serbi që e perceptojnë Rusinë si vëllanë e madh, mbrojtësin tonë. Këto ndjenja nuk mund të nënvlerësohen, por drejtimi ynë strategjik është BE-ja”, është shprehur ajo. 

“Ballkani për ballkanasit”. Ky është sllogani që kreu i Zyrës së Qeverisë serbe për Kosovën dhe Metohinë, Marko Xhuriç, ka propozuar se duhet adoptuar nga vendet e rajonit tonë. Ai ka folur në një panel “Realiteti i ri Ndërkombëtar – Sfida dhe Perspektiva” dhe ka nëvizuar se ansjë prej vendeve tona nuk është i aftë të zgjidhë i vetëm problemet strategjike. Ai ka bërë thirrje që të gjitha vendet e rajonit duhet të mbështesin nismën e Vuçiç për rrëzimin e barrierave ekonomike në Ballkan.

Presidenti serb Aleksandër Vuçiç ka provokuar reagime me përzgjedhjen prej tij të Aleksandër Vulin si kandidat për ministër të Mbrojtjes. Nuk ka ende asgjë zyrtare, por agjencia shtetërore Tanjug referon mediat e shkruara serbe për atë që po cilësohet si “presion i jashtëzakonshëm amerikan” ndaj presidentit të ri të vendit. Sipas gazetës “Vecernje Novosti” amerikanët i kundërvihen emrit të Vulin që zëvendëson Zoran Xhorxheviç, për arsye të qëndrimeve të tij ndaj kroatëve dhe shqiptarëve, përshkrimin e NATO-s si djall dhe promovimin e marrëdhënieve me Rusinë.

Diplomati austriak Wolfgang Petritsch, ish-negociator kryesor për Kosovën në Rambuje dhe ish-ambasador i Austrisë në Jugosllavinë e Millosheviçit, thotë se Ballkani Perëndimor do të bëhet pjesë e BE-së brenda 10 vjetëve. Sipas çelsi i stabilitetit rajonal është Serbia, kjo për shkak të rëndësisë ekonomike që ky vend ka në rajon, por edhe për shkak të neutralitetit ushtarak që ka zgjedhur. Në një intervistë për gazetën serbe “Politika”, Petritsch shprehet se në Bosnjë është e nevojshme një marrëveshje e re që të vijë nga brenda dhe të përfaqësojë dëshirat e njerëzve të vet.

Para disa ditësh u bë e njohur se në Maqedoni kompania amerikane e prodhimit të sediljeve “Adient” hapi një fabrikë në zonën industrial të Strumicës. Vetë përfaqësuesi i saj ndër të tjera tha:

“Një vit më parë ne njoftuam ndërtimin e fabrikës tonë dhe sot po qëndrojmë përpara saj. Ky investim është një tjetër provë e qartë e synimeve tona për të investuar në Maqedoni dhe një hap i rëndësishëm në zgjerimin e rrjetit tonë në Europë, duke ofruar produkte të ndryshme të bazuara në cilësi, teknologji dhe rezultat për klientët tanë”.

88% e studentëve të Beogradit mendojnë se Serbia nuk duhet të bëhet pjesë e NATO-s. Kundërshti jo të vogël ka edhe për anëtarësimin e vendit në BE: 39.7%, ndërkohë që skepticizmi për anëtarësimin është edhe më i madh: 50% mendojnë se Serbia nuk do të bëhet asnjëherë anëtare e BE-së. Lajmi raportohet nga agjencia shtetërore e lajmeve “Tanjug” dhe bazohet në një sondazh në universitetin kryesor të vendit realizuar nga Qendra për Politikën Ndërkombëtare Publike, me pjesëmarrjen e 1323 studentëve nga 38 fakultete.

Njësoj si në Maqedoni dhe në Kosovë situata pazszgjedhore dikton negociimin e koalicioneve jo të natyrshme për të krijuar qeverinë e re. Kandidati kryesor që po aktualizohet si emër për kryeministër është Ramush Haradinaj, përfaqësues i një koalicioni parazgjedhor mes PDK-së së Hashim Thaçit, AAK-së së vet dhe Nisma të Fatmir Limajt.

Si do të krijojë qeverinë Haradinaj me një Vetëvendosje që ka dhënë goditje të fortë në zgjedhje?

Serbia është një vend që i përmbahet neutralitetit ushtarak që vepron në këtë rast si një vijim i doktrinës jugosllave të politikës së jashtme të njohur si Vendet e Paangazhuara. Ky neutralitet nënkupton se Serbia, një vend me pozicion gjepolitik kyç në Ballkan dhe me histori të ndërthurur shumë me historinë europiane të shekullit të 20-të, i qëndron larg angazhimeve në blloqet ushtarake si NATO, pa mohuar gjithësesi bashkëpunimin me to. 

Serbia po mendon të zgjedhë një kryeministre femër. Presidenti Aleksandër Vuçiç, që vjen nga partia fituese e zgjedhjeve, ka deklaruar se ka vendosur të mandatojë Ana Brnabic për krijimin e qeverisë së re. Brnabic është aktualisht minister e Administrimit dhe Vetëqeverisjes Lokale dhe vjen në detyrë dhe sipas Vuçiç, ministrja është një njeri shumë punëtor, me kredenciale profesionale dhe personale.

Një grup doktorës dhe avokatësh serbë kanë ndërmend të padisin NATO-n për bombardimin e Serbisë në vitin 1999 dhe përdorimin e uranit të varfëruar në fushatën e saj që ka sjellë pasoja mbi shëndetin e popullsisë civile.