serbia

“Në njërën anë shungullon nga deti/Në tjetrën ulërin nga mali.” Me këto dy vargje fillon poezia “Monedha e Gentit” (1985), nga e cila më vonë lindi edhe drama me të njëjtin titull e me të njëjtën ide, atë të dilemës që mund të jetë edhe fatale, kur duhet të zgjedhësh ndërmjet dy rreziqeve. Sigurisht që nuk është e zakonshme që një analizë raportesh ndërmjet kombesh e shtetesh të fillohet me projeksione poetike, por kur gjërat janë të ngatërruara, ia vlen të tentohet që të ftohet në ndihmë të përkohshme edhe abstraksioni poetik. Kështu do të bëj kësaj radhe.

Ndalimi në mënyrë demonstrative në Mitrivicë i zyrtarit serb, Marko Gjuriç, ka provokuar reagimet e para. Lista Serbe është tërhequr nga qeveria e Kosovës, ndërkohë që skenarët që hapen si pasojë e asaj që ndodhi janë disa. Vetë kryeministri Ramush Haradinaj, ka mohuar se ai do të japë dorëheqjen. Pas mbledhjes së Këshillit të Sigurisë, ai ka bërë të ditur se arrestimi i Gjuriç nuk ka të bëjë me përkatësinë e tij, por me shkeljen e ligjit, pasi atij nuk i ishte dhënë leja për të hyrë në Kosovë.

Serbia ka shprehur së fundmi interesin dhe gatishmërinë për të pritur takimin Trump-Putin që është parashikuar të mbahet së shpejti. Mediat serbe citojnë ministrin e Jashtëm, Ivica Daçiç të ketë shprehur dëshirën, por edhe arsyet pse Serbia është vendi i përshtatshëm. 

Kanë krijuar jo pak pështjellim raportimet e mediave se presidenti serb Aleksandër Vuçiç,  ka "marrë një ofertë " nga diplomatët në Berlin, Paris, Londër dhe Uashington për të njohur Kosovën në shkëmbim të Asosacionit të Komunave Serbe. B92 thotë se kjo "iu konfirmua Vuçiç" edhe gjatë takimeve të fundit në New York.

Ministrja e Serbisë për integrimet në BE,  Jadranka Joksimoviç nuk e mohoi një gjë të tillë, por tha se më e  rëndësishme është se Presidenti serb Aleksandar Vuçiç në takimet me diplomatët perëndimorë ka demonstruar një politikë të përgjegjshme.

Ballkani dhe Arktiku janë dy zonat më të ekspozuara ndaj ndikimit dhe ndërhyrjes ruse. Kështu është shprehur kreu i forcave të NATO-s në Europë, gjenerali Curtis Scaparrotti, i cili ka raportuar para Senatit amerikan më 8 mars të këtij vitit. 

Gjenerali ështëvpyetur specifikisht nga senatori republikan i Arkansasit, Tom Cotton për Ballkanin, duke kërkuar përgjigje se ku konkretisht është pika kritike e ndikimit rus. 

Shqipëria mund të ecë më shpejt se Serbia në rrugën e anëtarësimit për në BE. Të paktën ky është mendimi që përcillet nga një editorial i “Financial Times”, që citohet nga agjencia ruse “Sputnik”.

Editoriali është një analizë mbi vendimet e fundit të Komisionit Europian që zbuloi se në parim e pranon zgjerimin e BE-së drejt Ballkanit Perëndimor. Në përfundimin se Shqipëria mund të parakalojë Serbinë, editoriali arrin tërthorazi:

Kryeministrja e Serbisë, Ana Brnabic, ka deklaruar se Bashkimi Europian nuk e ka njohjen e Kosovës si kusht për anëtarësimin e Serbisë. Ajo ka folur gjatë një mbledhjeje të përbashkët mes qeverisë serbe dhe asaj sllovene gjatë së cilës referoi qëndrimet e presidentit të Parlamentit Europian, Tajani.

Bashkimi Europian po e bën përditë e më shumë të qartë se perspektiva e zgjerimit kalon fillimisht nga Serbia dhe Mali i Zi.

Bota shqiptare duket se do të mbahet ende jashtë Europës, ndërkohë që vetë BE-ja përjeton një krizë jo të vogël.

Bashkimi Europian i ka vënë kufi kohor të qartë Serbisë për normalizimin e marrëdhënieve me Kosovën. Gazeta serbe, “Vecernje Novosti” raporton se sipas një strategjie të zgjerimit të BE-së që është parë prej saj, BE-ja e konsideron urgjente normalizimin e raporteve mes të dyja vendeve, duke i përcaktuar Serbisë kushtin e anëtarësimit për në BE. Viti 2019 është afati i përcaktuar për Serbinë për përmbushjen e kritereve tranzitore të kapitulli 25 që kanë të bëjnë me Kosovën.

Serbia dhe Mali i Zi ka të ngjarë të jenë vendet e ardhshme që do të bëhen pjesë e Bashkimit Evropian, ndoshta në vitin 2025. Kështu u shpreh në një intervistë për Reuters, Komisioneri Europian për Fqinjësisë dhe Zgjerimit, Johannes Hahn.