Turqia

Është e qartë se marrëdhëniet e çdo vendi me fqinjët ndikohen drejtpërdrejt nga interesat e tij jetike, veçanërisht në fushën e ekonomisë dhe të sigurisë. Në rastin e vendit tonë, marrëdhëniet me vendet fqinje garantojnë ose kërcënojnë interesat tona jetike në rajon, duke krijuar  premisat ose për një domino zhvillimesh të papëlqyeshme, ose për përcaktimin si një faktor sigurie duke shfrytëzuar përparësitë tona gjeopolitike.

Rusia dhe Armenia kanë nënshkruar ditët e fundit një marrëveshje për krijimin e një qendre të përbashkët rajonale për mbrojtjen ajrore në Kuakaz. Vendimi vjen në kuadër të aleancës së gjatë mes Rusisë dhe Armenisë e cila sheh garanci ushtarake nga Moska përballë Azerbajxhanit në konfliktin për Nagorni Karabakun. Ndërkohë marrëveshja shihet edhe si një reagim ndaj situatës më të fundit me Turqinë, e cila autorizoi rrëzimin e një avioni ushtarak rus. “Sot aviacioni luan një rol të madh në luftim. Turqia është një vend anëtar i NATO-s dhe aty ka avionë të SHBA-së.

Rrëzimin e avionit rus nga Turqia presidenti Putin e sheh si një histori servilizmi mes Ankarasë dhe Uashingtonit. Në intervistën e fundvitit me gazetarët, Putin tha nëse turqit vendosën t’u lëpihen amerikanëve ky është problemi i tyre.

Angazhimi i Turqisë në Siri lidhet me çështjen kurde. Ish-zyrtari i CIA-s Philip Giraldi dhe drejtor Ekzekutiv i Këshillit për Interesin Kombëtar ka komentuar në një intervistë për gazeta.ru se lufta e Turqisë ndaj qeverisë së Bashar Al Assadit lidhet pikërisht me shmangien e krijimit të shtetit kurd. Në këtë kuptim shkon edhe mbështetja për Shtetin Islamik. “Nëse kurdët krijojnë shtetin e tyre ata do të kapnin 30% të territorit të Turqisë. Ky është makthi i Erdoganit. Politika e tij në Siri duhet konsideruar nga kjo perspektivë.

Ambasadori rus në Shqipëri, Alexander Karpushin nuk beson se mes Rusisë dhe Turiqsë do të ketë luftë, por marrëdhëniet nuk mund të ridimensionohen nëse Ankaraja nuk kërkon falje. "Nuk kemi marrë asnjë ngushëllim nga Turqia deri më tani, dhe nuk na është kërkuar falje"-shprehet Karpushin. Duke folur për emisionin “Diplomaticus”, ambasadori rus kritikon qëndrimin e mbajtur nga NATO lidhur me konfliktin më të fundit. “Ky koalicion ka një vit e gjysmë në Siri që gjoja lufton kundër ISIS por, cisternat e autokolonave mbete te paprekshme.

Irani dhe Rusia janë bashkuar së fundmi në përpjekjen për të zgjidhur çështjen siriane që po çon në një konfrontim mes tyre dhe Turqisë. Të paktën deri më sot, Ankaraja zyrtare duket të jetë kundërshtari direkt në fushën e betejës dhe përveç rrëzimit të avionit rus Su 24 nga forcat turke, dje është shënuar një zhvillim i ri në terren. Një regjiment i blinduar i ushtrisë turke i përbërë nga 20-25 tanke shoqëruar nga 150 ushtarë, kanë hyrë në provincën irakene të Nineveh pa lejen e autoriteteve irakene.

Diçka më shumë se një muaj nga jehona e tifozerisë ndaj erdoğanizmit për triumfin e AKP-së në ndeshjen e fundit politike dhe ja ku, paralelisht me bombat ruse në Siri e veçanërisht me incidentin ajror ruso-turk, gjarpëron mes shqiptarëve një putinofili jo e rastësishme, natyrisht më pak teatrale dhe pjesërisht e maskuar me përpjekjen për t’u identifikuar me rolin e gjykatësve të paanshëm në veprimet e fuqive ndërkombëtare, sikur përcaktimi i itinerarit të fluturimit të avionit rus të rrëzuar nga turqit të përmbante një detyrim etik pozicionimi për këtë kategori shqiptarësh dhe sikur Putini

Rusia ka hedhur një tjetër hap në luftën diplomatike me Turqinë dhe Bashkimin Evropian paralelisht me operacionet luftarake në zonën ku u rrëzua avioni rus nga ushtria turke.Për Moskën, arsyeja e rrëzimit të avionit ushtarak rus lidhet me tregtinë e naftës që Turqia bën Shtetin Islamik. “Ne kemi të gjithë arsyet për të besuar se vendimi për të goditur avionin ushtarak rus është diktuar nga dëshira për të garantuar sigurinë e rrugëve të furnizimit me naftë në territorin turk”- ka theksuar Putin.