Opinion

Edhe pse ndoshta emrin nuk mund ta sjellin ndër mend, rregullin e famshëm 80/20 në shpërndarjen e pasurisë, sipas të cilit 80% e pasurisë zotërohet nga 20% e popullsisë, një rregull ky që ai besonte se ishte i vlefshëm për të gjitha kohërat dhe vendet, besoj se e kujton gjithkush nga studimet e kohës së universitetit. Ky rregull, në shkencat ekonomike dhe sociale njihet si Parimi Pareto (dhe Shpërndarja Pareto) dhe i atribuohet një prej ekonomistëve më të mëdhenj neoklasik të shekullit të njëzetë, italianit Vilfredo Federico Damaso Pareto (1848-1923).

Kriza shpërfaq një ngjarje që shpie ose pritet të shpjerë në një situatë të paqëndrueshme dhe të rrezikshme, mirëpo ajo nuk e parasheh fundin e një shoqërie ose shteti, nuk është ogur për shpërbërje.

Natyrisht nëse dikush racional përkujdeset për ta menaxhuar.
Më terma më të lirshëm, krizë do të thotë "një kohë e testimit" ose një "ngjarje emergjente". Forma e latinizuar e ‘krisis’ greke d.m.th. "pikë kthese në një sëmundje" (e përdorur si e tillë nga Hipokrati dhe Galeni) që shkurt e shqip d.m.th. je me një këmbë në varr, por mundesh me u shërue plotësisht!

Një milionë refugjatë, ndoshta më shumë se kaq, ka pranuar Gjermania sivjet. Një milionë njerëz, që kërkojnë strehë, mbrojtje, shpresë për një jetë të re. Një milionë njerëz, që mundësisht sa më shpejt kanë nevojë për banesa, por para së gjithash për punë - e përpara kësaj duhet të mësojnë gjermanisht: fëmijët në kopështet e fëmijëve dhe në shkolla, të rriturit në kurse gjuhe. Një përpjekje e madhe e gjermanëve, një përpjekje edhe më e madhe e vetëkuptueshme kjo e refugjatëve.

Sapo na u qetësuan veshët nga zhurma e mitomanëve të nëntorit, kur ja behu zhurma e mitomanëve të dhjetorit.

Qindra njerëz flasin e shkruajnë për ngjarjen që, në mbyllje të vitit 1990, ndau dy epokat: atë të monizmit dhe atë të pluralizmit, gati secili duke shtrembëruar çdo gjë, pa asnjë respekt për të vërtetën, pa asnjë respekt për historinë.

Unë kam lindur në fund të Luftës së Dytë Botërore dhe u rrita me shpejtësi gjatë Les Trente Glorieuses, tridhjetë vitet e zhvillimit ekonomik që pasuan atë konflikt. Pastaj u maturua, u zgjerua dhe kishte nevojë për një monedhë dhe marrëveshje të respektuar.

Nuk kam dëshirë të fokusohem shumë tek trajektorja nga lartë-poshtë e problemeve, se sa tek trajektorja nga poshtë-lartë dhe nga majtas-djathtas dhe anasjelltas. Nuk janë të largëta shqetësimet në një vend ku, nga më i rëndësishmi i personaliteteve tek më patetiku i fukarenjve, preferojnë që kohën produktive, atë kohë që u përket atyre, përpos ngarkesave të rutinës së gjithsecilit, ta shpenzojnë vetëm duke u gostitur. Ky është argëtimi dhe qëllimi i padiskutueshëm i qënies: Ngop barkun!

Në ciklin e protestave që PD-ja filloi në 8 dhjetor, kërkesa kryesore ka qenë mbajtja e zgjedhjeve të parakohshme, të zhvilluara nën kontrollin e një qeverie teknike.

​ Ndoqa punimet e parlamentit më 17 dhjetor, në ditën e protestës së dytë të PD-së. Pika kryesore e rendit të ditës ishte ligji për dekriminalizimin e parlamentit, sipas të cilit persona me të shkuar kriminale nuk do të hynë më në parlament. Ligji u miratua njëzëri. U tha se ishte me 4 nene, por vetëm kaq. Hollësira të tjera, të paktën, unë, nuk di. Në qoftë se ligji nuk fillon me përkufizimin e qartë dhe të drejtë të kriminelit, domethënë cili do të quhet kriminel, ai ligj nuk thotë asgjë dhe, ndoshta, edhe prandaj u miratua pa asnjë kundërshtim.

Është bërë e modës që, pas çdo atentati terrorist me justifikim islam në Europë, të vërshojë në mediat shqiptare një valë opinionesh me pretendime mesianike, disa për qytetërimin “tonë”e disa për islamin, athua se ky nuk është pjesë e kulturës shqiptare dhe e pronorit ‘tonë’. Që këtu, çdo përsiatje fundoset në hipokrizi. Një nga vaksinimet më origjinale e mbrojti Ndriçim Kulla.

Isha duke udhëtuar në orët e vona të mbrëmjes nga Aeroporti i Prishtinës në drejtim të Pejës, ndërsa në radio dëgjoja një emision ku lajmëroheshin dëgjuesit, komentonin disa këngë, kërkonin t’u plotësohej ndonjë dëshirë muzikore, dhe përmes bisedave të lehta jepnin përgjigjet e tyre në pyetjen “për çka mendojnë më së shumti shqiptarët”.