Elita perverse dhe populli histerik

Zhvillimet bashkëkohore në kritikën e ideologjisë, arrijnë t’i përthyejnë politikisht konceptet psikanalitike, në mes tyre edhe perversitetin dhe histerinë, të cilat në vend që të na shtangin me konotacionin “e zakonshëm”, mund të na shërbejnë për të kuptuar zgjedhjet e fundit parlamentare.

Për të mos trembur ndokënd, perversitetin në fushë të ligjërimit politik mund ta përkufizojmë si shfaqje të sigurisë vetjake se roli i marrë nuk është produkt i ndonjë zgjedhjeje, por mision i kushtëzuar nga një thirrje që vjen nga lart, nga historia, zoti, apo kushdo që luan fijet e botës dhe në raport me të cilin jemi vegla të komandueshme. Pra udhëheqësi politik paraqitet sipëror përpara masave jo thjesht për cilësitë e ndryshme që ka, por më tepër për hir të sigurisë se historia i ka dhënë një rol që ai s’mund të bëjë ndryshe veçse ta luajë për të mirën e gjithkujt. Ndërkaq, histeria mund të përkufizohet politikisht si pozicioni që ka marrësi i mesazhit politik, në këtë rast populli zgjedhës, në raport me elitën politike, raport i cili mungesën (të kundërtën) e vullnetit politik e transformon në vullnetin për mungesën (të kundërtën).

Fushatat e bëjnë të pashmangshëm kategorizimin pervers të krerëve politikë, megjithëse në rastin e Berishës kjo merr tipare më të theksuara. Berisha nuk shfaqej publikisht vetëm  si udhëheqësi mbizotërues i Shqipërisë së njëzet viteve të fundit, por pikërisht suksesi pushtetor kohëgjatë prodhonte përshtypjen se kishte diçka përtej konkretes që e kishte paracaktuar për këtë rol. Kuturisjet e tij për kontakte intime me zotin, kalamendja krahasimore me figura si Skënderbeu etj, i krijonin atij dhe ndjekësve përshtypjen se ai nuk ishte i rastësishëm, por një domosdoshmëri historike, një dhuratë hyjnore, apo një amanet i të parëve. Orët e Shqipërisë ishin mbledhur dhe njeriu me mbiemrin Berisha veç po kryente atë për të cilën e kishin mëkuar.

Në anën tjetër perversiteti shfaqej që në fjalën kyçe Rilindje. Rilindja shfaqej po ashtu si amanet, veç jo amanet i kryer apo në mes të rrugës si në rastin e Berishës, por si amanet i të parëve, fat historik i tradhtuar që prej kumtit të parë, që do të gjente medoemos në figurën e Ramës rrugën e vetme kah korrektimi i devijimeve fatale. As Rama nuk kishte zgjedhje përveçse ta vendoste veten në shërbim jo thjesht të popullit, por të historisë apo zotit që “ç’nuk i kishte dhuruar këtij vendi, por që dora e robit kishte guxuar të kthente të pakthyeshmen”.

Rasti i Metës, megjithëse më ciniku, prapëseprapë mbetej në shtratin e perversitetit. Kësaj here mungonin utopizmat, amanetet historike, por gjithsesi nuk mungonte rrëfenja e një bote tashmë të paracaktuar, me rregulla të qarta mbijetese, që lyp pikërisht realizmin cinik. Fundja bota xhungël qenka, dhe në të njëri duhet ta luajë violinën e parë, atë më të suksesshmen, atë që të shpëton nga murtaja sociale e papunësisë, e që të thotë publikisht me nënqeshje se e mban fjalën. Dhe kush mund ta vërë në dyshim se Meta e mban fjalën?!

Pikërisht këtij perversiteti elitist, populli iu përgjigj me histerinë politike. Sigurisht që këtu nuk hyjnë votuesit ‘pragmatistë’ të LSI-së, të cilët në mungesë të të dhënave të sakta mund të hamendësohet se janë ‘kafshime’ nga të dyja kahet politike, por populli në kuptimin metaforiko-politik të një shumice dërrmuese (mbi 10%) që votoi PS-në ndaj PD-së. Qoftë mbizotërimi shumëvjeçar i Berishës, qoftë vendosja e tij në krye të kundërshtisë politike, bënë që zgjedhjet të ishin një referendum mbi Shqipërinë e këtyre njëzet viteve, të cilën Berisha e trupëzonte simbolikisht. Populli në fjalë zgjodhi të moszgjidhte Berishën, duke e identifikuar atë me gjithçka të mbrapshtë të këtyre njëzet viteve: me papunësinë, shkatërrimin e shërbimeve shoqërore, autoritarizmin, korrupsionin dhe mungesën e të drejtës në përgjithësi. Pavarësisht premtimeve opozitare, të vagullta dhe të paguximshme, ku përparësia morale u njollos si mos më keq nga aleanca me LSI-në, populli votoi histerikisht. Ai nuk kundërshtoi të votojë, por votoi të kundërtën, zgjodhi dialektikisht të jetësojë (pohojë) mohimin e vet, dhe PS-ja, pa pasur ndonjë vlerë në vetvete, ishte thjesht sigla e parë e mishërimit të mohimit apo revoltës për këta njëzet vjet.

Popujt janë histerikë sepse politikja është terreni i të paqëndrueshmes, ku dihet çfarë nuk duhet pa ditur çfarë duhet; ku ndjenja e pësimit të padrejtësisë është e drejtpërdrejtë dhe revoltuese e konceptimi i drejtësisë i vagullt; ku drejtësia nuk është veçse tentativa e kapërcimit të padrejtësisë dhe ngazëllimi i përkohshëm se e lamë pas...Vetëm për të kuptuar herët a vonë se lufta fillon nga e para, me të tjera pakënaqësi, por me të njëjtën ndjenjë revolte për të tashmen dhe shpresë utopike për të ardhmen.

nga Revista Klan