Kina ndërton prototipin që rivalizon Perëndimin në çipat e AI

Në një laborator të sigurisë së lartë në Shenzhen, shkencëtarët kinezë kanë ndërtuar atë që Uashingtoni është përpjekur të parandalojë prej kohësh: një prototip të një makine të aftë për të prodhuar çipa gjysmëpërçues të teknologjisë së fundit që fuqizojnë inteligjencën artificiale, telefonat inteligjentë dhe armët qendrore për dominimin ushtarak perëndimor.

I përfunduar në fillim të vitit 2025 dhe tani në fazën e testimit, prototipi zë pothuajse një kat të tërë fabrike. Ai u ndërtua nga një ekip ish-inxhinierësh nga gjigandi holandez i gjysmëpërçuesve ASML (ASML.AS).

Makinat EUV janë në zemër të një Lufte të Ftohtë teknologjike. Ato përdorin rreze drite ultraviolet ekstreme për të gdhendur qarqe mijëra herë më të holla se një fije floku njerëzor në pllaka silikoni, aktualisht një aftësi e monopolizuar nga Perëndimi. Sa më të vogla të jenë qarqet, aq më të fuqishme janë çipat.

Aparatura e Kinës është funksionale dhe gjeneron me sukses dritë ultraviolet ekstreme, por ende nuk ka prodhuar çipa funksionalë, thanë burimet.

Në prill, CEO i ASML, Christophe Fouquet, tha se Kinës do t'i duheshin "shumë, shumë vite" për të zhvilluar një teknologji të tillë. Por ekzistenca e këtij prototipi sugjeron se Kina mund të jetë vite më afër arritjes së pavarësisë së gjysmëpërçuesve sesa parashikonin analistët.

Objektivi final për prodhimin e çipave funksionalë mbetet viti 2028.

Ky përparim shënon kulmin e një iniciative gjashtëvjeçare qeveritare për të arritur vetëmjaftueshmërinë e gjysmëpërçuesve, një nga prioritetet më të larta të Presidentit Xi Jinping. Ndërsa qëllimet e Kinës për gjysmëpërçuesit kanë qenë publike, projekti Shenzhen EUV është ndjekur në fshehtësi.

/ Reuters /