Një histori e shkurtër e karuselit

Pas karuselit fshihet një histori e gjatë. Sipas Muzeut Ndërkombëtar të Pavarur Showmen, fjala "karusel" vjen nga "luftë e vogël", një lojë stërvitjeje që filloi me luftëtarët arabë dhe turq në shekullin e XII, shkruan Entertainment Designer. Megjithëse duhet të dukej paksa e çuditshme, loja ishte një ushtrim serioz në kalërim: përfshinte hedhjen e një topi balte të mbushur me parfum midis kalorësve. Lojtari që nuk arrinte të kapte topin do të kutërbonte nga parfumi derisa të lahej.

Në spanjisht dhe italisht, për "luftë të vogël" përdoreshin fjalët garosello dhe carosella, të cilat përfunduan te "carousel" i frëngjishtes. Francezët u përmirësuan edhe në lojën e trajnimit "luftë e vogël" duke zhvilluar një pajisje për t'u praktikuar për garat e karuselit, që ishte pararendësi i garave me kuaj në shesh.

Në mënyrë që të përgatiteshin për këto gara, u krijua një pajisje praktike me kuaj prej druri pa këmbë, të varur në një shtyllë qendrore rrotulluese. Shtylla rrotullohej ose nga njeriu, kali ose mushka, ndërsa kalorësit e hipur mbi kuajt prej druri praktikonin lojëra të tilla si kalimi i shtizës në unazë.

Mund të duket si argëtim, por në atë kohë civilët ranë dakord. Lojërat me bazë karuselin filluan të shfaqeshin, dhe nga shekulli i nëntëmbëdhjetë, siç shkruan Laura Kiniry për Popular Mechanics, karuselët argëtonin evropianët në panaire.

Çështja në këtë pikë ishte fuqia: "Disa karuselë të hershëm punon me fuqinë njerëzore, që do të thotë se një njeri rrotullonte të gjithë strukturën duke përdorur ose një manivelë dore ose duke tërhequr një litar”, shkruan Kiniry. Të tjerët përdornin fuqinë e kafshëve.

Për shkak se kuajt vareshin në ajër, forca centrifugale bënte që kalorësit të merrnin drejtim nga jashtë, kur mjeti ishte në lëvizje, duke i dhënë emrin "karuseli i kuajve fluturues". Teknologjia  e karuselit pati një divergjencë të shkurtër me krijimin e karuselit me biçikletë. Por vetëm në vitin 1861, me karuselin e parë me avull, pajisja u bë ajo që njohim sot.

Një anglez me emrin Thomas Bradshaw krijoi udhëtimin e parë të tillë, shkruan National Fairground and Circus Archive, në Universitetin e Sheffield. Bradshaw debutoi për udhëtimin e tij në 1861 dhe e patentoi atë në 1863.

Epoka e artë e karuselit do të niste vetëm me mbërritjen e tij në Amerikë. Karuselët amerikanë ishin të mëdhenj krahasuar me homologët e tyre evropianë dhe kuajt prej druri ishin punuar në mënyrë jashtëzakonisht të detajuar, shkruan Entertainment Designer. Kafshët e kopshtit zoologjik dhe kafshët mitike iu shtuan karuselit, duke zënë vendin e kuajve, paralel me kapacitetin për t’u ulur e ngritur ndërkohë që i gjithë mekanizmi rrotullohej.