Një shtet karagjoz.. ka edhe 'të mirat' e veta

Ministrat e Brendshëm të BE-së do të diskutojnë më 25 tetor për rivendosjen ose jo të regjimit të vizave për qytetarët e Maqedonisë dhe Serbisë. Shkak për këtë është bërë rritja e numrit të azilkërkuesve nga këto vende. Në të gjitha raportimet e mediave të huaja mbi këtë situatë, theksohet se azilkërkuesit janë kryesisht romë të Maqedonisë dhe Serbisë. Pyetja e parë që të lind është: Si ka mundësi që romët e Shqipërisë nuk përfituan nga kjo "mundësi e artë" azili, duke na "shpëtuar" kësisoj nga rreziku i rivendosjes së regjimit të vizave?

Përgjigja e kësaj pyetjeje lidhet me përgjigjen për një pyetje tjetër: A janë romët shqiptarë të pajisur me pasaporta normale? ResPublica pyeti një seri zyrtarësh në linjë telefonike për numrin e saktë të romëve në Shqipëri dhe sa prej tyre janë të regjistruar rregullisht në gjendjen civile, pra sa prej tyre kanë patur mundësi të pajisen me pasaportë si shtetasit e tjerë.

Nga përgjigjet kuptohet që nga futja në listën e 25 tetorit na ka "shpëtuar" jo fakti që romët shqiptarë nuk duan të kërkojnë azil, por fakti që romët shqiptarë nuk munden të kërkojnë azil. Nuk munden as të lëvizin, sepse shumica e tyre janë të paregjistruar, e kësisoj të papajisur me pasaporta. Madje, - saktësoi një nga të zyrtarët e pyetur, - edhe në atë pjesë të vogël të tyre që janë të regjistruar rregullisht (këta janë romët e vendosur në fshatra - të regjistruar kryesisht për shkak të procesit të pajisjes me tokë) ka një përqindje të lartë që nuk kanë aplikuar për pasaporta.

Pra shumica janë fare të paregjistruar. Plus shumica e pakicës së regjistruar, nuk kanë aplikuar për pasaporta. Dmth, kësaj here kaosi administrativ në Shqipëri, mungesa e regjistrimeve të rregullta të popullatës, e thënë shkurt mungesa e shtetit, na ka "shpëtuar" nga përfshirja në listën e vendeve të Ballkanit për të cilët do flitet në takimin e 25 tetorit.

Po sa romë ka realisht në Shqipëri? Një nga zyrtarët që pyetëm na drejtoi në një publikim në faqen zyrtare të UNICEF për Shqipërinë. Aty thuhet që nga një studim i UNICEF dhe Ministrisë së Punës (publikuar në muajin prill) në Shqipëri jetojnë rreth 16 mijë romë. Por shifra është kundërshtuar fort nga disa shoqata të romëve, të cilët thonë që në Shqipëri jetojnë nga 170 deri në 200 mijë romë. Mund të jetë një shifër e fryrë që të justifikojë kërkesat për donacione, por gjithesi  kjo diferencë e madhe në këto dy shifra, flet vetë për situatën kaotike të regjistrimit dhe pajisjes me dokumenta për anëtarët e këtij komuniteti.  'Përkthyer' në kontekstin e këtij shënimi, kjo diferencë është një tjetër 'dëshmi' pse romët e Shqipërisë nuk janë bërë problem për zyrat e azilkërkuesve në BE pas liberalizimit të vizave.   (A.N.)