Blloku Kulturë

Që institucionet e “prodhimit” të artit janë kthyer në  mejhane qokash për pushtetet e radhës kjo dihet botërisht dhe iluzionet se ndryshimi politik që ndodhi në 2013 do sillte një filozofi të re në drejtimin e artit kombëtar janë fatalitete që ndoshta vetëm në Shqipëri mund të tolerohen.

Kishte vendosur t’i jepte fund jetës nga dëshpërimi dhe vetmia. Sinead O'Connor, këngëtarja e njohur irlandeze, e bërë e famshme me këngën «Nothing Compares 2 U»,  tentoi vetëvrasjen të dielën në mbrëmje, duke lënë edhe një mesazh për miqtë në rrjetin facebook.

Në një bashkëbisedim krejt të veçantë, një nga protagonistët, avokat Spartak Ngjela, rrëfen historinë e tij të pluralizmit të klonuar shqiptar.

Si ishte jeta në burg? Si arrinit ta kryenit dënimin dhe më pas të dënoheshit përsëri?

Me pikëllim të thellë mësova lajmin për ndarjen e papritur nga jeta të mikut tim të shtrenjtë dhe studiuesit të shquar të letërsisë shqipe, Akademik Jorgo Bulos.

Ka ndërruar jetë në moshën 76 vjeçare akademiku Jorgo Bulo. Ai ka qenë në Përmet për aktivitetin “Ditët Naimiane” ku edhe është dërguar në spital pasi nuk është ndjerë mirë. Bulo lindi më 27 prill të vitit 1939 në Sheper të Gjirokastrës.  Ai njihej si filolog  dhe historian i letërsisë. Fusha kryesore e kërkimit të tij ishte letërsia e Rilindjes Kombëtare si dhe çështje të tipologjisë së zhanreve letrare. Me propozim të nënkryetares së Kuvendit të Shqipërisë, Valentina Leskaj, Kuvendi ka mbajtur një minutë heshtje. 

Sa kohë që dosjet nuk do të hapen njësoj si pjesa tjetër e Europës Lindore, ato do të hapen në studio televizive. Dhe me të drejtë në një farë mënyre, pasi është e padurueshme që njerëz që deri më dje vendosnin me raportime në shërbimet sekrete, të vijojnë sot të japin leksione demokracie. Dhe një rast që me gjasë do të turbullojë ujëra është ai që ka përcjellë dje në “Opinion” Sherif Merdani, këngëtar i njohur dhe i burgosur politik në kohën e regjimit të Enver Hoxhës. Merdani ka rrëfyer edhe disa hollësi nga çështja “Hisku”: “Fenomeni ka ekzistuar, por në vitet ‘70 po ju them që JO.

Nën ritmet e ‘pionerit dj', gjithë gjërat përreth ngriheshin dhe binin nën ritmin e dj-it shqiptar që po praktikonte zanatin e tij të preferuar, ndër të shumtët që disponon. Ai është dj, kamarier, banakier, barist, punonjës i shërbimit civil, shef shtëpie, baba, shok i mirë; ja pra ka nga këto persona që ngihen në mëngjes me ritme të forta aq sa edhe të vdekurin thonë e ngre nga varri. Pozitiviteti vjen si energji e jashtme dhe ndikon gjendjen shpirtërore pavarësisht kontekstit.

Ismail Kadare intervistë për programin “Studio e  Hapur” të Eni Vasilit

Zoti Kadare është botuar së fundmi një libër që përmban denoncimet dhe raportimet që shkrimtarët i kanë bërë njëri- tjetrit në kohën e diktaturës. Libri titullohet në fakt “Kadare i denoncuar”  edhe pse permban dokumenta per nje pjesë të  mirë të shkrimtarëve të kohës, pasi ju rezultoni shkrimtari më i denoncuar nga ish- kolegët. Së pari çfarë mendoni për këtë botim dhe si ndjeheni ndaj këtyre raportimeve që lexoni tani?

Qysh prej shekujsh vazhdon lufta midis këtyre të dy botëkuptimeve. Kjo luftë filloi aty nga i XII shekull me Kartën e Madhe. Filloi në mënyrë të dukshme kur populli englez vendosi të shkëputet prej ndikimit së kishës universale. Lufta vazhdon e ashpër edhe sot nën forma të ndryshme. Nga ana e universalistave lufta bëhej dhe bëhet në bazën e një arsyeje shumë herë gjeniale, por gjithmonë arësye të ftohtë dhe spekulonjëse. Kurse nacionalistët i ka shtytur instikti, kishte me thanë vetë natyra. Natyra i do individet, do shumëllojshmërinë ndër njerëz, ndër kafshët dhe bimët.