Blloku Billboard

Cila duhet të jetë marrëdhënia  e Shqipërisë me Turqinë? Ja një pyetje e cila pavarësisht se në realitetin diplomatik, politik, ekonomik dhe ushtarak të shekullit të 20-të, gjen kryesisht përgjigje pozitive, sfidohet nga narrativat historike që përbëjnë bazën e asaj që mund të quhet ngrehina ideologjike e shtetit shqiptar.

Presidenti i Republikës Ilir Meta ka kthyer sot për rishqyrtim në Kuvend ligjin që hap rrugë për prishjen e Teatrit Kombëtar në Tiranë. Me dekretin e vet Meta ka evidentuar arsyetimin kushtetues për refuzimin duke i thënë “Jo” një projekti që komentohet në mënyrë shumë të pjesshme. Apo qëllimisht të pjesshme. Ai njihet si ligji për Teatrin për efekt trajtimi mediatik, por në të vërtetë Teatri është sebepi i ndërtimit të kullave të subjekteve private.

Ky është ndoshta rasti i parë në histori ku aktorë të ndryshëm marrin kazmën dhe i bien godinës që u dha emër dhe i mbajti gjallë me lëndën e artit skenik. Një grup prej 54 aktorësh, pasi për artistë nuk bëhet fjalë, në krye të të cilëve qëndron Robert Ndrenika, i kërkojnë presidentit të Republikës, Ilir Meta që të dekretojë ligjin për ndërtimin e një teatri të ri, duke firmosur kështu aktin e tyre për shkatërrimin e godinës 80 vjeçare. Është legjitim çdo qëndrim, secili ka arsyet e veta, por artistët në përgjithësi janë njerëz që asociohen me emocionin dhe jo me llogarinë.

Të ashtuquajturit artistë po bien një e nga një përditë. Për të mbetur vetëm profesionistë të mirë dhe rrogëtarë të zakonshëm. Por ndoshta jo edhe aq qytetarë të mirë në një vend pa qytetarë. Pushteti i z. Rama dhe i z. Veliaj po ja del të shpërbëjë frymën e një proteste që nuk ka asgjë jodemokratike, që nuk cenon asgjë përtej projektit kriminal të ndërtimit të kullave në tokë publike.

Një ndër çështjet më të vështira për t’u deshifruar në Shqipëri është politika e jashtme e saj. Këtu nuk e kemi fjalën për drejtimet kryesore të saj të shprehura për dy dekada e që i përmbahen anëtarsimit në Bashkimin Europian. Këtu fjala është për atë politikë që ka të bëjë me aktorë të huaj, përmes të cilëve politika shqiptare, segmente të saj, kërkojnë të fuqizojnë veten duke punuar që këtë ta realizojnë duke afirmuar axhenda që për qytetarët e këtij vendi janë të errëta.

Sot anëtari i Gjykatës së Lartë Admir Thanza ka qenë në qendër të vëmendjes me deklarimin e tij për një vjedhje në Itali që sipas tij  ka bërë për të mbuluar një akt për të cilin akuzohej i nipi, por që në fakt sipas tij e kishte kryer ish-kunata. 

Ngjarja e ndodhur në Dhërmi përgënjeshtron në mënyrë dramatike të gjithë fabulën publicitare të Shqipërisë turistike. Jo se ngjarje të tilla përjashtohen gjetkë, por sepse incidenca e tyre e ekspozon vendin tonë si të pëpërgatitur për të luajtur rolin e një destinacioni turistik kryesor.

Ajo që duhet të ishte protestë e qytetarëve dhe jo vetëm e një grupi artistësh bëri aq sa mundej për të mbajtur në këmbë jo vetëm godinën e Teatrit Kombëtar, por edhe ndërgjegjien politike të Qytetit. 

Ndoshta aktorët dhe regjisorët u prekën a indinjuan sepse kanë një lidhje shpirtërore me godinën dhe historinë e Teatrit, por kjo betejë nuk është për Teatrin. është ndoshta një nga betejat më të rëndësishme të 25 viteve të fundit, për të fituar atë që nuk e kemi patur asnjëherë, Qytetin me gjithçka nënkupton përkatësia për këtë normë politike të civilizimit njerëzor. 

Në vitin 1998 regjisori Vladimir Prifti ekranizoi një novelë të Vath Koreshit me titull “Dasma e Sakos”. Ngjarjet zhvilloheshin në një qytet fantazmagorik që përjetonte tranzicionin e periudhës mesjetare. Sakoja është një hyzmeqar beqar që punon prej kohësh për llogari të beut të zonës. Ky i fundit, ashtu si edhe babai i tij më përpara, i ka premtuar qëmoti Sakos se në shkëmbim të punës së tij të lakmueshme do t’i gjejë një nuse e do t’i bëjë dasmën.

Kryeministri Edi Rama dhe dy krushqit e betonit në Tiranë, kryetari i Bashkisë, Erion Veliaj dhe ministrja e Kulturës, Mirela Kumbaro, janë duke rrëmuar çdo fjalë pro prishjes së Teatrit Kombëtar, që në fakt është premise e vetme për tjetërsimin e pronës publike në një zonë ku parashikohet të ndërtohe gjashtë kulla.