Përveç vajtojcave, kemi dhe gjamtarët, dmth burrat që vajtojnë
“Në Shqipërinë e veriut, kryesisht në rajonet e Nikaj Merturit, Dukagjinit, disa krahinave të Pukës, Malësisë së Mbishkodrës, Kosovës, etj riti i gjëmës (vajtimit) së burrave ka filluar pas vdekjes së Skënderbeut, pra rreth vitit 1468 janë kronikat e para që raportojnë këtë zakon. Tradita ka vazhduar deri në vitin 1960, kur sistemi komunist e ndali këtë praktikë”, thuhet në Shekullin e sotëm në një si mini-dossier mbi këtë dukuri.
Etnologu Mark Tirta tregon për Shekullin se në vitin 1637, misionari Rodini, në kujtimet e tij dëshmon se ‘burrat shqiptarë qajnë e bërtasin me të madhe më shumë se një gjysmë ore, bërtasin bashkarisht më fort nga ç’kanë bërtitur izraelitët në vendin e Hananit ku kanë varrosur Patriakun Jakov’. Kanë kaluar afro 400 vjet qysh atëherë, por dukuria është ringjallur pas viteve ‘990. “Ka rifilluar pas viteve ’90” – tregon Zef Prend Peplokaj. “Mblidheshin burrat e fshatit dhe të fisit dhe nga larg e nisnin gjëmën duke rrahur gjoksin me grushta. Prijësi më pas i afron burrat tek personi që i bëhet gjëma dhe u thotë burrave që ta rrethojnë. Nëse gjëmën ia bënin nipit, thuhej: o i mjeri nipi im; nëse gjëma i bëhej mikut, thuhej: o i mjeri mik”. Teksti i kushtohej të vdekurit, virtyteve dhe cilësive të tij. Pra, një histori e shkurtër e atij burri që ikën.
Kush do të lexojë më shumë, duhet të ndjekë linkun: http://shekulli.com.al/web/p.php?id=3257&kat=104
Comments
Keta maloket jane me shekuj
<p>Keta maloket jane me shekuj mbrapa botes .e ne themi perse keta ndjekin krytarin e fisit te tyre akoma .Niveli qe kane nuk i le te mendojne ndryshe.Fatekeqesi per shqiperine qe i ka</p>
Keto kohe c'fare nuk lexojme
<p>Keto kohe c'fare nuk lexojme dhe degjojme, gjithshka qe e kemi te trasheguar nga fete disa pseudopatriote ose me sakte filokatolike ia atribuojne Skenderbeut ose Terezezes. Shkoqur dhe shqeto, vajtimi i burrave ne Veri eshte tradite e trasheguar nga sekti bektashian, vajtimin e kane huazuar nga Beteja e qerbelase. Nuk kemi te dhena qe burrat e ''qane'' vdekjen e Gjergjit sikur ky te kish qene vete Imam Aliu. Aq me teper kur territoret e tija nuk shtriheshin ne Kosove dhe ne kete zone nuk njihej apo degjohej. Edhe Besen me kanun Islam (qe e gjithe Bota mbare ia njeh kodet ne cdo rajon islamik) ju perpiqeni tia vulosni ''shqiptarizmes'' se famshme kur kjo shqiptarizem ''kanunoike'' iu kthye vete shqiptareve ne ''drakonike''.</p>
Nuk di c'te them mbas ketij
<p>Nuk di c'te them mbas ketij komenti! Besa eshte nje vyrtyt i lashte shqiptar, dhe kudo ne zonen e ballkanit dhe me gjere, dhe kjo me fakte historike, arkeologjike, gjuhesore, etj kudo qe kane jetuar dhe jetojne shqiptaret ne gadishullin ballkanik dhe me gjere. Besen e praktikojne jo vetem malsoret katolik, por edhe Arvanitet ortodoks, edhe Arbereshet te ikur pertej Italise qe jane nje relike me vete e ruajtjes se traditave dhe kultures me te paster arberore te influencimit perfundimtar islamik. Gjema ashtu si vaji i grave qe kane vajtuar dhe vajtojne me ligje nuk do shume shkence qe te kuptosh se eshte dicka qe i takon vendit. Por duke u nisur nga ato qe jane rekorduar, ishte Lek Dukagjini i cili doli dhe filloi te qaje me gjeme pasi mori vesh vdekjen e Skenderbeut. Me vika shume keq qe nje shipfoles di me "mire" historite e arabeve dhe islamikeve se te vendit te vet.</p>
Nje zakon i vjeter dhe i
<p>Nje zakon i vjeter dhe i dalur boje, por disa "studiues" nga provinca perpiqen ta paraqesin si "vlerë". Nga nga ana tjeter, ca te tjere, rreken te tregojne se u bëka fjalë per "maloke", dmth te pagellendur.</p><p>Eshtre demokraci dhe mund te lulezonje te gjithe kungujt secili ne "huqin" dhe ne gardhin e vet :)</p><p> </p>
Po çfare krimi na paska bere
<p>Po çfare krimi na paska bere komunizmi!Nuk kane te sosur krimet e kamunistave.Po si ore na paskan lene pa qare burrat e dheut,trimat malcore?Kane kohe tani sa te duan te qajne me kuje e me lot nen udheheqjen e Salihit te Berishit.Siç duket pandaj jena fut deri ne brez ne krime e ne hasmeri qe te shlyejme ato qe nuk kemi qare ne kohen e komunizmit.VFC.</p>
Dhe te mendosh qe
<p>Dhe te mendosh qe kryeministri i Shqiperis vjen prej ketyre fiseve... E imagjinoni dot ku po shkojme? Megjithse duken si kercimi Haka i All Blacks </p>
Kur ka pushtim ka edhe
<p> </p><p>Kur ka pushtim ka edhe renegate, qe tradhetojne kombin dhe atdheun. Ata, bashke me sherbimin e pabese, marrin edhe veset e zakonet e pushtuesit.</p><p>Fatkeqesisht, gjate pushtimit turk, pat renegate ma shume se atdhetare.</p><p>Dhe ja tani perseri, ne prag te ripushtimit te plote shpirteror e politik nga ana e Turqise, mediat shqiptare jane permbutur nga renegatet proturq, si ne keto shkrime e komente.</p><p>Mjer ky vend e ky popull!</p>
Add new comment