“Monitor”: Si po lulëzon kredia informale dhe tregu paralel i huave jashtë kanaleve bankare
Ndërsa paraja e gjerë në ekonomi ka ulur ritmet e rritjes, paraja jashtë bankave ka ardhur në rritje. Tani kur interesat e depozitave në lekë nuk janë më shumë se 1.5% për afatet 12-mujore dhe bankat pothuajse kanë ndalur kredidhënien, një treg paralel huaje jashtë kanaleve bankare po zhvillohet vrullshëm. “Monitor” ka botuar një investigim ku flitet me shifra se si tregu paralel i huasë po zhvillohet me shpejtësi krahas bankave. Noterët faktojnë një rritje të aktivitetit në nënshkrimin e kontratave të huas, ku individët dhe bizneset marrin borxh te njëri-tjetri. Afatet janë të shkurtra dhe interesat variojnë 2-5% në muaj (30-60% në vit). Banka e Shqipërisë konfirmon se, paraja jashtë bankave u rrit me 14 miliardë lekë në vitin 2014, dy herë më shumë se në vitin 2013 që ishte vit zgjedhor. Tregu informal i huas kalon nga noteri madje edhe me kolateral. Noterët, e pyetur nga “Monitor”, konfirmojnë se kontratat e huas ku palët japin dhe marrin para me interes janë rritur dukshëm, të paktën 30% në krahasim me një vit më parë. Por, sipas tyre, ky fenomen në rritje vjen edhe për faktin se, tani njerëzit kur japin borxh, qoftë edhe të afërmeve të tyre, preferojnë të kenë një garanci në këtë rast noteri. Gjithësesi kontratat e huas jashtë bankave përgjithësisht janë për shuma të vogla dhe afate shumë të shkurtra. “Monitor” shkruan se Banka e Shqipërisë, në raportin e fundit të politikës monetare, thotë se gjatë muajit nëntor, paraja jashtë bankave ka arritur në 29% e agregatit M2 ose në vlera neto 206,7 miliardë lekë. Rritja me ritme të forta nisi në muajt e verës, korrik, gusht dhe shtator, duke arritur në 8,6 miliardë lekë. Banka e Shqipërisë pohoi se kjo rritje ishte përtej faktorëve sezonalë.
Add new comment