Një tjetër krahasim me 2005-ën…

Para çdo mbledhje të qeverisë, Sali Berisha bën një shou mediatik, gjatë të cilit nuk mungon të bëjë një krahasim me vitin 2005 (si dikur Enver Hoxha me vitin 1938). Dje ai ribëri një krahasim të tillë në lidhje me kapacitetin e hidrocentraleve, duke thënë se është rritur me 125 KWh që nga viti 2005. Por le të bëjmë një krahasim tjetër me 2005-ën, në lidhje me diçka që Berisha e ka për zemër të mburret – me modelin fiskal.

Kur u vendos tatimi i sheshtë mbi të ardhurat personale dhe fitimet si dhe kur u ulën taksat e sigurimeve shëndetësore dhe shoqërore, Berisha u mburr se modeli i ri fiskal do të sillte pakësimin e evazionit fiskal dhe, si rrjedhim, të ardhurat për arkën e shtetit do të rriteshin. Për të verifikuar mburrje të tilla të politikanëve, ekonomistët përdorin raportin sintetik të të ardhurave buxhetore me Prodhimin e Brendshëm Bruto (PBB), e jo rritjen nominale te tyre, siç ben zakonisht Berisha.

Sipas buletinit fiskal të Ministrisë së Financave (http://www.minfin.gov.al/minfin/pub/fundit_buletini_fiskal_3m_iv_2011_final_3_3526_1.pdf ), totali i të ardhurave buxhetore në vitin 2011 ishte 330,475 milion lekë. Ndërsa sipas buletinit të borxhit publik të kësaj ministrie (http://www.minfin.gov.al/minfin/pub/buletini_12m_viti_2011_copy_1_3291_1.pdf ), PBB-ja ishte në nivelin 1,314,702 milion lekë.  Pra, i bie që shteti të ketë vjelë rreth 25% të vlerës së PBB-së gjatë vitit 2011.

Dhe tani të shkojmë tek viti 2005.  Sipas buxhetit faktik të atij viti, miratuar nga Kuvendi i Shqipërisë dhe firmosur nga Jozefina Topalli (http://www.minfin.gov.al/minfin/pub/projektligji_proj_vkm_i_buxheti_faktik_2005_2264_1.pdf ), rezulton se të ardhurat buxhetore kanë qenë në nivelin 223,384 milion lekë.  Ndërsa sipas statistikave fiskale të qeverisë (http://www.minfin.gov.al/minfin/pub/statistikat_fiskale_te_qeverise_tre_mujori_i_katert_2005_1962_1.pdf ), PBB-ja ka qenë në nivelin 899,700 milion lekë. Pra, i bie që shteti të ketë vjelë rreth 25% të vlerës së PBB-së gjatë vitit 2005.

Që t’i biem shkurt, shteti ka vjelë vetëm çerekun e vlerës së PBB-së, si në vitin para se Berisha të vinte në pushtet, edhe në vitin e fundit të plotë të qeverisjes së tij. Ndërsa PBB-ja, sipas Bankës Botërore (http://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.KD.ZG ), ka patur një rritje mesatare vjetore reale prej 4.7% në gjashtëvjeçarin 2006-11, por një rritje më të madhe në gjashtëvjeçarin paraardhës 2000-2005, plot 5.8%.

E.Zaloshnja