Blloku Kulturë

Julius Robert Oppenheimer ishte krejtësisht i huaj për Laboratorin Los Alamos kur mori drejtimin e Projektit Manhattan gjatë Luftës së Dytë Botërore. E megjithatë, ai e realizoi me sukses misionin që kulmoi me hedhjen e bombës atomike në Hiroshima të Japonisë.

Tre muaj pas sulmit atomik, ai u përpoq të bindte presidentin e atëhershëm të SHBA-së, Harry Truman, se ishte e domosdoshme që armët bërthamore të ndaloheshin në nivel ndërkombëtar. Por ishte tepër vonë. Bomba ishte hedhur në Japoni dhe kishte filluar gara e armatimeve midis SHBA-së dhe BRSS.

Helene Glykatzi-Ahrweiler (29 gusht 1926), i ka kushtuar gjithë jetën e vet studimit të Bizantit. Në intervistën e mëposhtme me gazetarin grek Dhimosthenis Gaveas, ajo flet për vazhdimësinë historike greke dhe dialektikën mes impaktit politik të Bizantit e zhvillimit të identitetit neohelen. Ka qenë gruaja e parë dekane në Departamentin e Historisë së Universitetit të Sorbonës në vitin 1967 dhe gruaja e parë rektore e Universitetit të Sorbonës (1976) në historinë e tij 700 vjeçare. Më pas u bë, rektore e Universitetit të Europës.

Një nga emrat më të mëdhenj të modës rezulton të ketë pasur angazhim të dyfishtë politik gjatë Luftës së Dytë Botërore. Një ekspozitë që hapet me 16 shtator në Londër pritet të tregojë për vizitorët, krahas veshjeve të stiluara nga Coco Chanel, edhe dokumente që provojnë se ajo ka qenë e angazhuar me rezistencën franceze.

Krahas këtyre dokumenteve do të jenë edhe provat kontradiktore se ajo vepronte edhe si agjente naziste.

Lauren Bacall, e cila kuron ekspozitën, thotë se Chanel nuk duhet kuptuar e shkëputur nga angazhimi i saj në luftë.

Intervista në fjalë është një bisedë mes historianes së artit dhe cicerones Artemis Skumburdhi me gazetarin M. Hulot për gazetën greke «Lifo» mbi librin e saj «Monastiraki – Plaka» dhe pushtuesit e ndryshëm të Athinës përgjatë shekujve. Nga dhjetë librat që ka shkruar (të gjitha për Athinën, për historinë, kafenetë e teatrot e saj), nëntë prej tyre nuk janë më në librari, kanë mbaruar. Libri i saj «Monastiraki – Plaka», është një studim i hollësishëm mbi zonën më të lashtë të Athinës e Europës, që banohet parreshtur prej 4500 vjetësh.

Intervista që sjellim këtu të titruar në shqip është dhënë në vitin 1972 për gazetarin William F. Buckley. Jemi dy vjet para rënies së Juntës në Greqi kur Andrea Papandreou, më vonë kryeministër i Greqisë dhe një ndër figurat më ndikuese të shekullit të 20-të në këtë vend, flet në SHBA për politikën e amerikanëve ndaj vendit të tij dhe çështjen e demokracisë.

Një grua pa fëmijë, me dëshirën për të pasur një vajzë, konsultohet me një shtrigë, e cila i jep asaj një farë. Gruaja e mbjell dhe kur bima lulëzon, ajo gjen një vajzë të vogël mes petaleve të saj. Kështu nis përralla e Hans Christian Andersen, botuar në 1835. E titulluar “Tommelise” në origjinalin danez (dhe Thumbelina në anglisht), “Gishtëza” është përralla e një vajze në madhësinë e gishtit të madh të dorës. Vilhelm Pedersen, piktori danez dhe ilustruesi i botimeve të para të përrallave të Andersenit, e paraqiti atë në një gjethe zambaku uji.

Emërtimet për njerëzit, në gjuhën shqipe lidhen më tepër me tiparet morale sesa ato fizike.

I ftuar në MCN, profesori Idriz Metani shpjegoi vlerat e fjalorit më të ri të botuar. Ai ka një natyre të veçantë dhe ka kërkuar një  punë disa vjeçare. Fjalori ka më shumë se 15 mijë njësi.

Toka e etur për shi pasi pikat e para nisin të bien mbi të ka një erë karakteristike. Në Kannauj, një qytet në veri të shtetit Uttar Pradesh, në Indi, parfumbërësit e quajnë këtë erë mitti attar dhe e “mbërthejnë” në enë argjile.

“Është aroma e tokës së tharë kur shirat e parë vijnë pas një thatësire të gjatë”, thotë Rajat Mehrotra, bashkëpronar i Parfumerisë Meena. Parfumerët si Mehrotra kanë mbushur shishet me aromën enigmatike për shekuj me radhë.