Turqia

Pak ditë më parë presidneti amerikan Donald Trump dhe ai turk, Recep Tayyip Erdogan deklaruan pas një takimi në Neë York se ata janë miq me njëri-tjetrin. Sipas Trump madje, marrëdhëniet mes të dyja vendeve janë më të shkëlqyera se kurrë, duke menduar ndoshta se të thuash të kundërtën e realitetit të bën diplomat të klasit të parë. Mirëpo kanë mjaftuar vetëm pak orë që ky humor për marrëdhëniet të mbërrijë te pragu i një krize të vërtetë.

Rusia e Turqia kordinojnë lëvizjet për të forcuar lidhjet me Serbinë. Shefi i Kremlinit, Vladimir Putin raportohet se pati një bisedë telefonike me presidentin e Serbisë, Aleksandar Vuçiç, ku ka vlerësuar se Serbia nuk është në një situata të thjeshtë.

David L. Phillips, Drejtor i Programit për Ndërtimin e Paqes dhe të Drejtave në Institutin e Studimit të të Drejtave të Njeriut të Universitetit Columbia, thotë në një intervistë për televizionin "Koha" në Kosovë se financimi nga Turqia me 44 milionë dollarë i xhamisë së Prishtinës, është një përpjekje për ta minuar identitetin kombëtar shqiptar dhe për ta kufizuar ndikimin amerikan në këtë rajon.

Erdogan ka financuar me 33 milionë dollarë edhe xhaminë e Namazgjasë në Tiranë, ku dhe mori vetë pjesë në inagurimin e fillimit të punimeve.

Duket se po jetojmë në kohën e antireferendumeve. Katalonja është një rast që po menaxhohet brenda suazës europiane, por referendum i kurdëve në Irak rrezikon të shpërthejë në një konflikt të armatosur që mund të përfshijë disa shtete.

Kundër kurdëve formalisht janë edhe amerikanët në këtë lëvizje, ndonëse ata janë aleatë me njëri-tjetrin dhe duket disi e pabesueshme që kurdët të kenë vepruar për llogari të vet. Në realitet kundër aspiratës së kësaj popullsie janë Irani dhe Turqia, dy vendet kryesore joarabe në Lindjen e Mesme.  

Referendumi i kurdëve të Irakut, ku 93% e pjesëmarrësve u shprehën pro pavarësisë së rajonit deri më tani autonom, ka krijuar një gjendje tensioni dhe pasigurie. Në planin ndërkombëtar deri më tani vetëm Izraeli e ka njohur aktin e kurdëve, ndërkohë që të paktën tre shtete të rajonit, Turqia, Irani dhe Iraku, janë shprehur kundër tij. Kjo ka arsyet e veta, pas në të trija këto shtete, ka popullsi kurde që mund të kërkonnë t’i bashkohen pjesës tjetër që ka votuar. Dhe që këtej probleme serioze do të lindnin në të tri vendet. 

Dy ditë pas referendumit për pavarësi të organizuar nga autoritetet kurde në veri të Irakut, parlamenti irakian miratoi një rezolutë që i bën thirrje kryeministrit Haider al-Abadanit për të dërguar trupa në qytetin e kontestuar të Kirkukut dhe të mbajë në mbikqyrje puset e naftës.

Kirkuk i përkiste territorit të qeverisjes lokale kurde, por u qeveris nga Bagdadi deri në verën e vitit 2014, kur ra në duart e shtetit islamik. Luftëtarët kurdë (Peshmerga) e çliruan atë, duke i penguar xhihadistët që të kapnin puset e naftës.

“Marrëdhëniet mes ShBA-së dhe Turqisë janë më të afërta se kurrë…Presidenti Erdogan është tashmë një mik i imi”.

Kështu citohet të jetë shprehur presidenti amerikan, Donald Trump, pas një takimi me homologun turk, Recep Tayyip Erdogan, në kuadër të punimeve të Asamblesë së Përgjithshme të Organizatës së Kombeve të Bashkuara në New York. 

Sipas Trump, Erdogan duhet vlerësuar sepse është në drejtim të një vendi që ndodhet në një zonë shumë të vështirë të botës. 

Greqia është shtylla e strategjisë amerikane në rajonin e Ballkanit. Këtë pohon në një intervistë për gazetën greke “Kathimerini”, ambasadori amerikan në Athinë, Geoffrey Pyatt.

Duke keqardhjen për dështimin e bisedimeve për ribashkimin e Qipros  verën e kaluar,presidenti i Qipros turkeMustafa Akinci  tha se qipriotët turq nuk kanë ndërmend të hyjnë në një proces të paqartë. As aneksimi nga Turqia, as të qenit një pakicë në Qipro nuk është një opsion për turqit qipriotë tha Akinci në një konferencë të organizuar nga Fondacioni për Zhvillim Ekonomik në Stamboll.

Turqia ka bërë thirrje ndaj Qeverisë Rajonale të Kurdistanit për referendumin e njoftuar nga kjo e fundit pëër shpalljen e pavarësisë.