rritja ekonomike

Çfarë do të ndodhë nëse njerëzimi vijon t’i konsumojë burimet e kufizuara të planetit sikur ato të mos kishin fund. Duke u nisur nga kjo pyetje, një gjysmë shekulli më parë, një grup mendimtarësh u mblodhën në atë që u quajt Klubi i Romës.

Përpjekjet e tyre krijuan në vitin 1972 gazetën tashmë të famshme, "Kufijtë e rritjes", në të cilën ata modeluan atë që mund të presë njerëzimin pas disa vitesh.

Ekonomia botërore do të tkurret gjatë këtij viti dhe nuk pritet ndonjë rritje domethënëse as për pesë vitet e ardhshme. Në parashikimin e tij, Fondi Monetar Ndërkombëtar flet për një rritje globale nën 3% përgjatë vitit 2023 dhe një stanjacion në rreth 3% për pesë vitet e ardhshme. Drejtoresha Menaxhuese, Kristalina Georgieva, tha se ky është parashikimi më i ulët i rritjes afatmesme globale që nga viti 1990, dhe shumë nën rritjen mesatare prej 3.8% të parë në dy dekadat e fundit. Perspektivat e rritjes mbetën të dobëta duke pasur parasysh inflacionin vazhdimisht të lartë.

Shqipëria ka ulur prodhimin. Banka e Shqipërisë ka konstatuar një ekonomi të ngadalësuar në periudhën e fundit të vitit 2018-ë, por edhe në dy muajt e parë të këtij viti.

Guvernatori i bankës qëndrore Gent Sejko tha se rënia e prodhimit të energjisë elektrike dhe ulja e fuqisë eksportuese të Shqipërisë do të japë një efekt frenues në rritjen e prodhimit kombëtar vendas.

Ka shumë zurmë dhe kakofoni për rritjen ekonomike të vendit tonë, objektivitetin e synimeve të vendosura dhe sidomos për realitetin e mundësive që ofrohet në Shqipëri. Si një vend që aspiron hyrjen në BE, Shqipëria ka për detyrim edhe rritjen e ekonomisë që vjen në vështrim me standardin e BE-së ndaj të cilit jemi shumë larg.

Qeveria mendon se me ritmet e përcaktuara do të ketë afrim, por realiteti në vend, ai i burimeve njerëzore dhe sidomos i strukturimit të ekonomisë nuk lë shumë vend për optimizëm.

Mesatarja e rritjes ekonomike në Bashkimin Europian rikththehet në 2.2% në zonën euro dhe 2.3% si mesatare e të gjitha vendeve anëtare. Kjo konsiderohet si shenjë e ringritjes nga kriza që mbërtheu kontinentin që nga viti 2009. Sipas raportimit të Eurostat ka një deiferencë të qartë mes Europës Qendrore apo Veriore me atë Jugore, çka rikonfirmon problemin e thellë të ndarjes ekonomike në union. Përjashtim bën vetëm Rumania me 5.7%.

Qeveria është e bindur se deri në fund të mandatit do të arrijë objektivin për hapjen e 300 mijë vendeve të punës. Ministri i Financave, Arben Ahmetaj tha në një bashkëbisedim me gazetarët  se këtë e vërtetojnë stastikat dhe pritshmëritë që qeveria ka. “Debati  fantastik ky për rritjen e punësimit. Po e mbajmë premtimin, në sektorin jobujqësor  janë me bordero 173 mijë vende pune, ndërsa  në sektorin bujqësor do kemi një shifër më të maturuar në fund të vitit”-deklaroi Ahmetaj.

Ndryshe nga opozita apo faktorë të tjerë në vend Fondi Monetar Ndërkombëtar thotë se ekonomia e vendit po rimëkëmbet.  Në raportin e fundit mbi gjendjen e ekonomisë shqiptare Fondi Monetar Ndërkombëtar nënvizon se ekonomia është në linjë me parashikimet dhe se financat publike të vendit kanë nisur të përmirësohen. Sipas FMN “Rritja ekonomike po përshpejtohet, ndërsa borxhi publik ka filluar të ulet nga piku i vitit 2015”.

Ministri i Financave Arben Ahmetaj tha në një konferencë për shtyp se ekonomia po performon pozitivisht dhe se më këto rritme do të kemi një rritje ekonomike mbi 3.4 % në fund të vitit. Ai tha se të ardhurat e 6 mujorit janë 150 milionë $ më shumë se një vit më parë, ndërsa nënvizoi se kemi një rritje të konsumit dhe kjo e konfimruar edhe nga INSTAT, Banka e Shqipërisë dhe Ministria e Financave.

"TemaTv"

Qe Shqipëria po zbaton një program ekonomik të diktuar dhe monitoruar rreptë nga Fondi Monetar Ndërkombëtar kjo u konfirmua edhe pas përmbylljes së misionit të radhës në Shqipëri, i cili e bëri të qartë se qeveria në këtë marrëveshje ka vetëm rolin e zbatimit të detyrave. Ambicja e shpallur e ministrit të Financave, Aben Ahmetaj qyshse kur ishte ministër i Ekonomisë për uljen e TVSH-së për turizmin ra përfundimisht në takimin e djeshëm me Fondin Monetar Ndërkombëtar.

Treguesi “Prodhim i Brendshëm Bruto” (PBB), i cili është treguesi kryesor i rritjes ekonomike,  përfaqëson atë pjesë të vlerës monetare të produkteve dhe shërbimeve që krijohet brenda vendit. Shqipëria pati një rritje të shpejtë të PBB-së në periudhën 1992-2008 (rritja mesatare vjetore reale: 6.1%), duke patur si motor për këtë rritje kërkesën e jashtëzakonshme – ose më saktë, urinë – për mallra të konsumit të gjerë dhe për banesa më dinjitoze. Motori i mësipërm pati si karburant kryesor dërgesat valutore të emigrantëve dhe paratë e nëndheshme të trafiqeve ilegale.