opinion

E domosdoshme, e parealizueshme. Nëse i bashkon këta dy mbiemra, kupton se ku konsiston drama evropiane. Siç u pa, së fundmi, nga udhëtimi i presidentit francez, Emmanuel Macron, në Kinë. Ndërsa Evropa ka nevojë për një integrim më të madh për t'u përballur me kërcënimet në rritje për sigurinë e të gjithë ne evropianëve, fuqitë e mëdha, mbi të gjitha pesha dhe presioni i së kaluarës mbi të tashmen, e bëjnë pothuajse të pamundur ("pothuajse" është një lëshim ndaj paparashikueshmërisë së të ardhmes) ta arrijë atë.

Pak më shumë se një javë nga raundi i parë i zgjedhjeve presidenciale, sondazhet japin një tjetër panoramë nga ajo e fillimit të fushatës në Francë. Emmanuel Macron ka humbur katër pikë dhe rivalja e tij më e fortë, Marine Le Pen ka fituar tetë, sipas institutit IFOP. Edhe pse nuk dihet nëse pallati "Elize" po e dramatizon situatën për të mobilizuar votuesit apo frika është vërtet reale, megjithatë e sigurt është se Macron nuk do të ketë plebishitin e pesë viteve më parë, kur mundi Le Pen 66 me 34.

Lufta e Putinit, shtypja e disidencës dhe heroizmi ukrainas kanë një efekt të dobishëm në Perëndim. Një aleancë më e fortë atlantike, një Evropë më kohezive, vlera të mbrojtura dhe të larta të demokracisë dhe lirisë.

Përgjatë gjithë mandatit, lideri më i ri i Francës që nga koha e Napoleonit ka mbajtur rolin që i dha vetes pas fitores së tij të papritur në 2017: atë të një ndërmjetësi të rëndësishëm, duke e vendosur diplomacinë franceze – dhe veten – në mënyrë të vendosur në qendër të vëmendjes.

Ndërsa misioni i fundit i Macron-it – shmangia e pushtimit më të madh ushtarak të Evropës që nga Lufta e Dytë Botërore – përfundoi me dështim, kjo nuk erdhi për mungesë përpjekjesh.

Në shtator 1993, presidenti rus, Boris Jelcin, i shkroi një letër të gjatë homologut amerikan, Bill Klinton. Letra që niste me "I dashur Bill", kërkonte "shkëmbim të sinqertë të mendimeve" të dy liderëve.

Nëse Uinston Çurçill do të kishte qenë dëshmitar i asaj që po ndodh sot në Ukrainë, ai ndoshta do ta kishte ndryshuar thënien e tij të famshme "Rusia është një enigmë e mbështjellë në një mister brenda një enigme". Rusia e Vladimir Putinit, në realitet, i ngjan më tepër lëvizjeve të një akrobati, me synimet finale sigurisht të fshehura, por strategjinë dhe mjetet për t’i kënaqur ato më shumë se të dukshme.

Ata shqiptarë që deklarohen për shkëmbim territoresh ndërmjet Kosovës e Serbisë, duhet të dinë të japin përgjigje në disa pyetje të thjeshta:

1. Nëse Serbia merr Leposaviqin, Zveçanin, Zubin Potokun, po edhe Mitrovicën e Veriut, a heq dorë nga pretendimet e saj mbi trashëgiminë fetare, historike e kulturore në Graçanicë, në Deçan, në Pejë, Prizren, Gazimestan, apo vazhdon t’i trajtojë si “djep të kulturës serbe?” Unë mendoj se nuk ka shans të heqë dorë prej pretendimit ndaj këtyre qendrave të kulturës mesjetare serbe dhe territorit të tyre.