Nacionalizmi

Prezenca turke në Mosul, ku zhvillohet një betejë kundër Shtetit Islamik si dhe disa deklarata të presidentit Erdogan për Traktatin e Lozanës, kanë tërhequr vëmendjen mni objektivat e reja të politikës së jashtme turke. Lidhur me këto ndryshime që nuk janë pa pasoja, revista e njohur “Foreign Policy” shkruan në në shkrim të këtyre ditëve për një dukuri që po i jep shkëndija të reja nacionalizmit turk, të riadoptuar nga islamikët turq në formën dhe shprehitë e parashtruara më herët nga qemalistët.

Geert Mak, gazetar dhe shkrimtar holandez flet për Europën dhe krizën e saj. Në një intervistë për “Avvenire” Mak thotë se entuziazmi i viteve ’90, ai i rënies së Murit të Berlinit ushqeu një iluzion që është fara e krizës së sotme. Iluzionin se ajo energji poIzitive do të zgjidhte problemet, një gabim që mohoi nevojën e politikave dhe praktikës që plotëson emocionet. Intervista ka rëndësinë e vet për të kuptuar atë vështrim që vjen nga brenda Europës për situatën e tanishme, “ku ka kapluar frika” që i hap rrugë nacionalizmave.

Kryetari i Kuvendit të Shqipërisë dhe njëherazi kryetar i Lëvizjes Socialiste për Integrim, Ilir Meta, ndodhet për një vizitë në Greqi, ku shoqërohet nga Vangjel Dule, kryetar i PBDNJ-së. Viizta vjen ndërkohë që ka disa zhvillime në planin e diplomacisë me deklarimet e Johannes Hahn dhe tregëtimin e qëndrimit të tij në Shqipëri si njohje e çështjes çame.

Kush e ka ndjekur periudhën e nxehtë të debateve, ka marrë një ndjesi se referendumi mbi anëtarësinë e Britanisë së Madhe në Bashkimin Evropian nuk do të kishte një fund të mirë. Çfarë nuk u tha dhe shkrua për Evropën… si edhe u besua nga aq shumë të tjerë e megjithatë, ende jam shumë i shokuar. Vota e britanikëve për daljen nga Bashkimi Evropian ka shkaktuar gjithkund në Evropë keqardhje, pasiguri dhe zhgënjim. Kjo është një shkëputje e fortë, një shkëputje historike! Megjithatë: Neve nuk na lejohet të biem as në një shtangie nga shoku dhe as në një aksionizëm të rrëmbyeshëm.

Koalicioni qeverisës në Kroaci ka tërhequr vëmendjen për një prirje nacionaliste të ngjashme me atë që haset aktualisht në Hungari. Njësoj si kjo e fundit, edhe Kroacia bën pjesë ndër ato vende që kanë traditë në instalimin e regjimeve nacionaliste, të përfshira madje në krime si në rastin e Luftës së Dytë Botëore. Duket se cikli po mbyllet dhe retorika po riadaptohet në formën e një shpagimi historik, por edhe ndoshta pse alternativat e tjera janë diskredituar.

Çështja e çamëve duket se nuk ka trazuar vetëm ujërat politike mes dy vendeve, por edhe ndjeshmëritë fetare. Së fundmi është mitropoliti i Konicës që ka bërë një deklaratë ku shpreh shqetësimin e tij për pretendimet e çamëve, të cilat sipas tij po rrezikojnë integritetin e Greqisë.

Enis Sulstarova i ka kushtuar kohë studimeve të ligjërimit nacionalist në Shqipëri, për ta sjellë së fundmi edhe në një libër. Profesori i Universitetit të Tiranës e sheh kombin si vizion që duhet të kenë përpara shtetet shqiptare.

Kur u shfaq për herë të parë nacionalizmi dhe cila periudhë e historisë shqiptare mban peshën më të madhe ku ligjërimi nacionalist, përveçse është zhvilluar, është përdorur, por edhe ka pasur ndikim më shumë?

Të bësh një analizë pak a shumë të saktë e gjithpërfshirëse të Enver Hoxhës është një mision i vështirë e, me sa duket, i parakohshëm. Misioni bëhet edhe më i vështirë në këtë klimë intolerance prej lufte të ftohtë, të krijuar nga lukunia e spiunëve dhe e komunistëve të konvertuar që kanë qeverisur vendin këto 23 vjetët e fundit.

Front National në Francë dhe Partia e Lirisë në Austri (FPÖ) janë vetëm dy shembuj të partive të djathta nacionale në BE, radhët e të cilave aktualisht janë duke u forcuar. E këto parti preferohen veçanërisht prej të rinjve.

Teksa dalldia e festimeve të njëqindvjetorit të pavarësisë i ka dehur të gjithë në Shqipëri, Kosovë, Maqedoni, Mal të zi e kudo ku ka shqiptarë, zëra të kthjellët dëgjohen më rrallë se kurrë, të mbytur nga kore brohoritjesh emocionale të një tifozerie masive që ka pushtuar çdo cep të hapësirës publike.