kurdet

Presidenti i kurdëve të Irakut Marsoud Barzani ka deklaruar se do të japë dorëheqjen më 1 nëntor. Barzani ka përcjellë një mesazh televiziv duke sqaruar se nuk ka ndërmend të vijojë qëndrimin në detyrë përtej kësaj date për asnjë rrethanë. Vendimi vjen pas një referendumi për pavarësi që provokoi tensione në rajon. Forcat Shiite irakene ndërmorën një ofensivë ndaj rajonit kurd duke kapur qytetin e Kirkuk, i njohur për naftën.

Tirana zyrtare është ndeshur ditët e fundit me kritikat dhe zemërimin e Ankarasë për lirimin nga Gjykata e Durrësit të "gylenistit", Mohamed Jasir Aidognuz. 

Në qiellin e pastër deri dje të vllazërisë dhe partneritetit strategjik shqiptaro-turk duket se janë shfaqur re që lidhen me litarët që tërheqin kapistrin e Tiranës nga Brukseli dhe Uashingtoni. Të dyja këto qendra të politikës globale janë në përplasje me Turqinë e Erdogan. 

Duket se po jetojmë në kohën e antireferendumeve. Katalonja është një rast që po menaxhohet brenda suazës europiane, por referendum i kurdëve në Irak rrezikon të shpërthejë në një konflikt të armatosur që mund të përfshijë disa shtete.

Kundër kurdëve formalisht janë edhe amerikanët në këtë lëvizje, ndonëse ata janë aleatë me njëri-tjetrin dhe duket disi e pabesueshme që kurdët të kenë vepruar për llogari të vet. Në realitet kundër aspiratës së kësaj popullsie janë Irani dhe Turqia, dy vendet kryesore joarabe në Lindjen e Mesme.  

Referendumi i kurdëve të Irakut, ku 93% e pjesëmarrësve u shprehën pro pavarësisë së rajonit deri më tani autonom, ka krijuar një gjendje tensioni dhe pasigurie. Në planin ndërkombëtar deri më tani vetëm Izraeli e ka njohur aktin e kurdëve, ndërkohë që të paktën tre shtete të rajonit, Turqia, Irani dhe Iraku, janë shprehur kundër tij. Kjo ka arsyet e veta, pas në të trija këto shtete, ka popullsi kurde që mund të kërkonnë t’i bashkohen pjesës tjetër që ka votuar. Dhe që këtej probleme serioze do të lindnin në të tri vendet. 

Dy ditë pas referendumit për pavarësi të organizuar nga autoritetet kurde në veri të Irakut, parlamenti irakian miratoi një rezolutë që i bën thirrje kryeministrit Haider al-Abadanit për të dërguar trupa në qytetin e kontestuar të Kirkukut dhe të mbajë në mbikqyrje puset e naftës.

Kirkuk i përkiste territorit të qeverisjes lokale kurde, por u qeveris nga Bagdadi deri në verën e vitit 2014, kur ra në duart e shtetit islamik. Luftëtarët kurdë (Peshmerga) e çliruan atë, duke i penguar xhihadistët që të kapnin puset e naftës.

Në më pak se 1 vit, Rusia është kthyer në financuesin më të madh të rafinerisë së naftës për kurdët e Irakut, me investime deri në 4 miliardë dollarë. Kompania shtetërore ruse e gazit, "Rosneft", lajmëroi javën e kaluar një ujdi të fundit, për të ndihmuar në zhvillimin e industrisë s gazit natyral të kurdëve.

Gazeta izraelite "Haaretz" shkruan se Interesi për naftën dhe gazin e kurdëve ka sjellë ndryshimin e qëndrimit nga Kremlini, i cili zyrtarisht, vijon të deklarojë se mbështet integritin territorial të Irakut.

Turqia ka bërë thirrje ndaj Qeverisë Rajonale të Kurdistanit për referendumin e njoftuar nga kjo e fundit pëër shpalljen e pavarësisë.

Turqia po konsideron aksione ushtarake dhe madje luftë nëse kurdët do të vijojnë me referendumin e pavarësisë më 25 shtator. Kreu i partisë turke Lëvizja Nacionaliste, Devlet Bahçeli, ka deklaruar se ky është një opsion që nuk përjashtohet.

“Ne duhet të disaprovojmë përgatitjet për referendum përfshirë qytetet turkmene. Duhet të bëhet e qartë se ku referendum potencial është testi për Kurdistanin. Ky referendum është tërësisht kundër Turqisë dhe turkmenëve. Duhet të konsiderohet si shkak për luftë nëse është e nevojshme”, tha ai.

Turqia e Erdoganit po ecën e vendosur drejt kultivimit të bindjes së SHBA janë armike e vendit dhe se amerikanët synojnë minimin e rolit të këtij vendi në Lindjen e Mesme. Si përherë në vëmendje vjen çështja kurde dhe mbështetja që SHBa jep për militantët kurdë që në finale është projekt për shkëputjen e zonave të Kurdistanit nga Turqia.

Një tjetër dritë jeshile për kurdët dhe aspiratën e tyre për pqrfaqësim politik.  Në një intervistë për agjencinë ruse, Ria Novosti, cituar nga Reuters, i dërguari i OKB në Siri, Staffan de Mistura, ka deklaruar se kurdët e Sirisë nuk duhen përjashtuar nga hartimi i kushtetutës së re të Sirisë.