krishti

“Zoti ka vdekur. E vramë ne dhe tashmë kemi mbetur jetim!”

Me këto fjalë surprizuese që trondisin, kleriku 78-vjeçar (sot 89 vjeç), At Filotheos Faros, analizon marrëdhënien e sotme të besimtarëve me të Shenjtën. Një marrëdhënie ‘konsumi’, të cilën, siç thotë, e forcojnë me qëndrimin e tyre publik dhe mënyrën e jetesës pjesa më e madhe e klerikëve.

“Përveç këtij të huaji” (Lluka 17:18)

Dëgjojmë sot në Kishë ungjillin e shërimit të dhjetë “lebrozëve” një fjalë kjo me ngarkesë kulturore, jo vetëm spirituale. Nga ana gjuhësore, fjala “lebroz” mbijetoi e pashqipëruar në shumicën e përkthimeve të sotme biblike. Kështu është edhe në botimin e parë të Dhjatës së Re shqip (1827), ku e gjejmë si “të leprosurë”.

Pasioni i Krishtit do të ketë një pjesë të dytë. Pas filmit të shumëdebatuar të vitit 2004, që u filmua në Itali, Mel Gibson si regjizor dhe Jim Caviezel në rolin e Jezusit. Titulli është i përshtatshëm për një seri të dytë: Ringjallja. Dhe siç mund të merret me mend huazon sërish një narrativë biblike nga Testamenti i Ri. Vetë aktori, ka folur për “Usa Today” duke zbuluar se filmi do të jetë diçka që do të bëjë bujë.

Ka gjëra që nuk mund t’i them dhe që do të shokojnë audiencën

citohet ai.

Tema e këtij punimi të shkurtër ka të bëjë me mënyrën sesi trauma në vetvete mban të lidhur marrëdhënien e veçantë të një komuniteti me gjithçka i ndodh, por edhe me traumën në vetvete. Vepra e Caravaggio-s  e titulluar  “Mosbesimi i Tomasit” (1601-1602) na  krijon mundësinë të shohim nëse përtej sjelljes së "Tomasit", i cili kqyr me mosbesim plagën e Jezusit pas ringjalljes, trauma është baza dhe konteksti që i bën dishepujt e Jezuit të përqëndrohen tek plaga e tij dhe jo rreth faktit të vdekjes apo ringjalljes.

Në çdo 7 janar, disa nga besimtarët ortodoksë (ata më fanatikët e riteve sipas Kalendarit të Vjetër) festojnë Krishtlindjen. Siç ka bërë për çdo rast të festave fetare edhe këtë herë kryepeshkopi serb Irinej iu drejtua të tijve me këto fjalë: “Derisa të ketë serbë, do të jetë edhe Kosova, për arsye se Kosova do të jetë dhe do të mbetet atdheu ynë, sepse aty janë Golgota dhe Jeruzalemi ynë”.

Një shëtitje nëpër rrugët e kryeqytetit këtyre ditëve para dhe pas Krishtlindjeve, të ndriçuara me mijëra xixëllonja, në rrugë dhe vitrina të mbushura me reklama, me dyqane plot me njerëz në vrullin e konsumit të dhuratave, përbëjnë dëshmi për mënyrën se si në varfërinë dhe përulësinë e ngjarjes së Lindjes së Krishtit, bota moderne, e shkëputur nga përmbajtja shpirtërore e ngjarjes, i është përgjigjur asaj me epsh të pangopshëm për konsum dhe demonstrim pasurie, si edhe me epërsinë e pushtetit dhe të zotërimit.

Nuk është e thënë që çdo gabim të kushtojë. Mundet që edhe gabimintë vlejë. Kjo vlen në rastin e qytetit Borja në Spanjë, ku turizmi është shtuar shumë së fundmi si pasojë e një restaurimi të gabuar të një ikone të Jezu Krishtit. Të paktën kështu raportojnë mediat sipas të cilave ikona me Krishtin e shpërfytyruar është kthyer në pikë tërheqëse për turistët në qyytetin veriperëndimor të Spanjës. 160 mijë turistë vizituan kishën e Mëshirës për t’i hedhur një sy ikonës. Paguajnë 1 euro për hyrjen dhe për një vend krejt të padëgjuar kjo po rezulton një mënyrë e papritur për t’u bërë i njohur.

Disa shkencëtarë britanikë, asistuar nga arkeologë izrealitë kanë rikrijuar atë që besojnë se është imazhi më i saktë i Jezu Krishtit. Duke aplikuar metoda të antropologjisë kriminale, shkencëtarët kanë risjellë një imazh që qëndron shumë larg ikonografisë dhe imazheve të përdorura nga artistët. Krishti në botën europiane dhe perëndimore piturohet si një person fytyrëhollë, me flokë të gjatë, sy me ngjyrë, buzë të holla dhe me hundë të drejtë. Ndryshe nga apostujt që e rrethojnë e që paraqiten si më të shëndoshë.