irani

Saad Hariri, që dha dorëheqjen të shtunën si kryeministër i Libanit, është përballur përherë me një situatë pa rrugëdalje teksa përpiqej që të shërbente në atë rol. Largimi i tij njofton një rritje të tensioneve mes Arabisë Saudite dhe Iranit që përballen në rajon dhe që ka implikime thelbësore për Izraelin. 

Rrjeti televiziv panarabik, Al-Arabiya al-Hadath duke cituar një burim anonim raportoi parandalimin e një komploti për vrasjen e kryeministrit libanez, Saad al-Hariri pak ditë më parë në Bejrut. "Ata që kishin planifikuar të vrisnin kryeministrin Hariri, çaktivizuan mekanizmat e shpërthimit kur kaloi autokolona e  tij”-i tha rrjetiti Al- Arabiya i njëjti burim.

Kryeministri izraelit Beniamin Netanyahu ka përcjellë për Kremlinin një mesazh politik për Teheranin zyrtar: Izraeli nuk do të lejojë që Irani të vendoset në Siri.

Mediat izraelite raportojnë për një takim mes Netanyahut dhe ministrit të Mbrojtjes, Avigdor Lieberman me ministrin rus të Mbrojtjes, Sergei Shoigu, gjatë të cilit kreu izraelit ka kërkuar që “ky mesazh të kuptohet nga Irani”.

Ministri i Jashtëm gjerman, Sigmar Gabriel ka paralajmërur se tërheqja e SHBA-së nga marrëveshja bërthamore me Iranin  mund të ketë pasoja të thella në peizazhin ndërkombëtar.

“Është imperative që Europa të qëndrojë e bashkuar në këtë çështje. E duhet t’u themi amerikanëve se sjellja e tyre mbi çështjen e Iranit do të drejtojë europianët në një pozicion të përbashkët me Rusinë dhe Kinën kundër SHBA-së”, tha Gabriel në një intervistë për gazetën e grupit “RND”, citon “Deutsche Welle”.

Duket se po jetojmë në kohën e antireferendumeve. Katalonja është një rast që po menaxhohet brenda suazës europiane, por referendum i kurdëve në Irak rrezikon të shpërthejë në një konflikt të armatosur që mund të përfshijë disa shtete.

Kundër kurdëve formalisht janë edhe amerikanët në këtë lëvizje, ndonëse ata janë aleatë me njëri-tjetrin dhe duket disi e pabesueshme që kurdët të kenë vepruar për llogari të vet. Në realitet kundër aspiratës së kësaj popullsie janë Irani dhe Turqia, dy vendet kryesore joarabe në Lindjen e Mesme.  

Referendumi i kurdëve të Irakut, ku 93% e pjesëmarrësve u shprehën pro pavarësisë së rajonit deri më tani autonom, ka krijuar një gjendje tensioni dhe pasigurie. Në planin ndërkombëtar deri më tani vetëm Izraeli e ka njohur aktin e kurdëve, ndërkohë që të paktën tre shtete të rajonit, Turqia, Irani dhe Iraku, janë shprehur kundër tij. Kjo ka arsyet e veta, pas në të trija këto shtete, ka popullsi kurde që mund të kërkonnë t’i bashkohen pjesës tjetër që ka votuar. Dhe që këtej probleme serioze do të lindnin në të tri vendet. 

Lëvizjet e SHBA-së në raport me Iranin dhe tërheqja e saj nga marrëveshja bërthamore, po porvokojnë ndarje të vërteta me Europën. Amabasadori I Bashkimit Europian në Ëashington, David O’Sullivan deklaroi se nëse “SHBA tërhiqet nga marrëveshja bërthamore dhe riaplikon sanksione që shënjestrojnë jo vetëm Iranin, por edhe vendet që bëjnë biznes me Iranin, BE-ja mund të përfitojë nga një statut i mesit të viteve ’90 që mbron kompanitë europiane nga penalizimi nga sanksionet”.

SHBA po konsumon përplasje politike me disa vende gjatë presidencës Trump. Më e fundit është ajo me Bashkimin Europian për çështjen e programit bërthamor të Iranit. 

Shefja e diplomacisë europiane, Federica Moghrenini theksoi se Republika Islamike "po i përmbahet  kushteve" të marrëveshjes së nënshkruar mes saj dhe fuqive të mëdha në 2015.

Kancelarja Angela Merkel deklaron gatishmërinë e saj për të marrë pjesë në një iniciativë diplomatike për t'i dhënë fund krizës së shkaktuar nga armët bërthamore të Koresë së Veriut dhe programet e raketave balistike dhe thekson se bisedimet e një vii më parë me Iranin mund të jenë një model sesi mund të ecë përpara ky nproces.

Mediat arabe raportojnë se vizita e kryeministrit izraelit Beniamin Netanyahu në Moskë ka patur në vëmendje rolin e Iranit në Siri. Telavivi zyrtar mendon se Kremlini është padroni i ri në Damask dhe me këtë rast ka bërë thirrje për frenim të Iranit. Përndryshe, siç raportojnë mediat arabe, nëse Irani zgjerohet në Siri, Izraeli do të bombardojë pallatin presidencial të Assadit.