identiteti

Emrin e Christopher C. King, e kam dëgjuar për herë të parë, kur u botua libri i tij në greqisht “Lament from Epirus” (“Vajtimet e Epirit” ose “Këngë vaji të Epirit”) nga Botimet “Dhoma” (2018). Libri në gjuhën origjinale është shkruar në anglisht, pasi King është një amerikan i apasionuar pas Epirit dhe Ballkanit Jugor, që e zbuloi këtë rajon para 13 vjetësh gjatë vizitës së tij në Stamboll, ku përmes disa disqeve të vjetra ndeshi për herë të parë muzikën e këtij rajoni.

Mënyra se si flet një njeri është pjesë e brendshme e identitetit të tij. Ajo shenjon folësin duke përcaktuar se cilit grup shoqëror i përket. Thekset janë shenjë e përkatësisë po aq sa një element që ndan komunitetet.

Megjithatë, shumë prej nesh njohin plot njerëz që e kanë "humbur" theksin e tyre rajonal ose kombëtar dhe të tjerë, theksi i të cilëve vijon të mbetet i fortë.

Duke pasur parasysh rëndësinë personale dhe shoqërore të mënyrës sesi dikush flet, pse një individ e ndryshon theksin?

Pasi rrëzuan monarkinë me grusht shteti në korrik 1952, pushtetarët e rinj ushtarakë të Egjiptit riformuan identitetin e saj. Mbretëria e Egjiptit u bë Republika Arabe e Egjiptit, duke hedhur një hap tjetër drejt panarabizmit. Kjo përqafim i identitetit panarab pati efekte të kundërta në terma afatgjatë, që penguan përparimin e vendit, ndërsa ndikuan në mënyrë drastike në mënyrën se si egjiptianët e shohin veten, fqinjët e tyre dhe botën.

Unë jam egjiptian dhe kam disa pyetje që mund të krijojnë siklet.

Zhvillimet e fundit në disa degë të mjekësisë si gjenetika, neuroshkenca dhe transplanti i indeve apo qelizave po i trondisin kufijtë ligjorë klasikë që përbëjnë themelin e strukturave normative mbi të cilat bazohen shoqëritë. Ato paraqesin sfida cilësisht të ndryshme nga ato të deritanishmet, që duket se turbullojnë dallimet ligjore midis qenieve njerëzore dhe organizmave të tjerë të gjallë, midis qenieve njerëzore të gjalla dhe atyre të vdekur, dhe midis indeve dhe qelizat njerëzore dhe atyre jonjerëzore. Si mund t’u përgjigjen sistemet juridike këtyre sfidave të reja?

Pop-hedonizmi” që ka mbërthyer shoqëritë e sotme postmoderne, përmes formulës “menjëherë, tani”, ka vënë në pikëpyetje të madhe marrëdhënien e gjithkujt prej nesh me kohën, me veten, me tjetrin dhe me të kuptuarit të lirisë.

Në një demokraci të “qëndruarit në opozitë” dhe “të jesh opozita” mund të jenë dy gjëra të ndryshme. E para është më e qartë, nuk ndan programin politik të shumicës dhe e kundërshton atë.

Si autori i një fjalori të hershëm shumëgjuhësh, në të cilin është përfshirë edhe gjuha shqipe (1770), T. Kavalioti ka zënë një vend të qëndrueshëm në historikun e shkrimeve shqipe. Vepra e tij është në të vërtetë i dyti fjalor i botuar që përmban një leksik të shqipes, pas Fjalorit latinisht-shqip të Frang Bardhit (1635). Autorët që kanë shkruar për të kanë shprehur pikëpamje të ndryshme për vendlindjen e tij, ndërsa mbizotërojnë mendimet se ishte nga familjet e ardhura prej kohësh nga Kavalla e Greqisë ose nga Kavaja.

David L. Phillips, Drejtor i Programit për Ndërtimin e Paqes dhe të Drejtave në Institutin e Studimit të të Drejtave të Njeriut të Universitetit Columbia, thotë në një intervistë për televizionin "Koha" në Kosovë se financimi nga Turqia me 44 milionë dollarë i xhamisë së Prishtinës, është një përpjekje për ta minuar identitetin kombëtar shqiptar dhe për ta kufizuar ndikimin amerikan në këtë rajon.

Erdogan ka financuar me 33 milionë dollarë edhe xhaminë e Namazgjasë në Tiranë, ku dhe mori vetë pjesë në inagurimin e fillimit të punimeve.

Kristaq Xharo, që prezantohet si pedagog për çështjet e sigurisë në Universitetin Europian të Tiranës shkruan sot në gazetën “Mapo” një opinion mbi nevojën e debatit për rikthimin e shërbimit të detyrueshëm ushtarak. I shfuqizuar në vitin 2008, shërbimi në fjalë është parë si një rudiment i Luftës së Ftohtë dhe me lëvizjet e mëdha demografike, rënien ekonomike, heqja e tij, ishte në realitet formalizim i një gjendjeje fakti. Por Xharo mendon se rikthimi i shërbimit të detyrueshëm ushtarak nuk duhet parë thjesht në planin e ushtrisë, por më gjerë.