historia

Sapo jam kthyer nga Greqia dhe padyshim, udhëtimi drejt Livadhjasë për të shkuar drejt fshatit Qiriaqi (apo Kiriaki siç e shkruante Eda Derhemi në një shkrim të saj, çka dhe u bë shkas që të nisem drejt atyre maleve) më kishte lënë mbresa të mëdha, për faktin se deri atëherë, fshatrat arvanitase i kisha parë në fushat e Atikës, Mandra-s, drejt Korintit apo drejt Livadhjasë e Beotisë, etj, por kësaj radhe, ata i gjeta majë malesh ku padyshim, vizitori që vjen nga larg bën pyetjen: përse vallë janë ngjitur arvanitasit deri këtu?

Informimi dhe indoktrinimi nëpërmjet mjeteve primitive të komunikimit

“Mos ma ço djalin atje, se do të bëhet shka, dhe do më harrojë gjuhën”. Kim Mehmeti e kujton ende këtë fjali të thënë nga i ati, teksa përgatitej të nisej për studime në Beograd. I rritur në një vend ku gjuha e “shtëpisë” nuk mësohej në shkolla, ai e njohu letërsinë përmes gjuhëve të tjera si maqedonishtja, serbishtja, apo kroatishtja.

Disa studiues shqiptarë por edhe të huaj janë të mendimit se terreni ka pasur një rol vendimtar në formimin psikologjik të shqiptarëve, si për mirë, ashtu dhe për keq.

Pantos Theodoros/ Artisti i njohur grek që u nda nga jeta dy vjet më parë vjen në një rrëfim nga mikesha e tij shqiptare. Ditët në Paris me Pikason dhe vizatimet e fshehta të Brigitte Bardot…Historia e një piktori që kritikoi fenomenet e shoqërisë përmes nudos

‘Në qoftë se lexojmë disa nga analizat e spikatura të mendimtarëve tanë të shquar si “Probleme Shqiptare” të Mehdi Frashërit, “Shqiptarët: Çelësat për të kuptuar jetën dhe natyrën e tyre” të Faik Konicës, “Organizimi i kaosit” dhe “Problemaciteti shqiptare” nga Branko Merxhani, “Plagët tona” nga Lumo Skëndo, “Pesë anarkitë” nga Noli, “Orientalizëm apo oksidentalizëm” nga Krist Maloki, “Zgjimi i vonuar i Shqiptarëve” nga Stavro Skëndi, “Njëmendësia shqiptare” nga Nebil Çika apo pjesë të veçanta nga Eqerm Bej Vlora, Vangjel Koça, Tajar Zavalani, Anton Harapi, konstaton se krizat që ne shqipta

Debatit rreth mbishkrimit të sulltan Sulejmanit iu shtua edhe Aurel Plasari, me titullin përkatës para emrit, ndërkohë që Artan Fuga e Edmond Tupja, për të cituar dy të porsabotuar në rubrikën opinione të Panoramës, i vijnë lexuesit pa dekorata. Me sa duket tani gjykohet i domosdoshëm certifikimi i retorikës me rang, që, e monopolizuar nga deputeti në gatishmëri Eduart Ndocaj, rrezikon të banalizohet dhe të shfryjë tullumbacen e Djallit rezervuar osmanëve në liturgjinë e memories sonë kolektive.

Jetojmë në një kohë injorantësh, që drejtojnë Shqipërinë dhe Shqiptarët. Por kjo është pak; sepse këta nuk janë vetëm injorantë, që nuk dinë asgjë dhe iu duket vetja se dinë gjithcka, por janë edhe hajdutë; edhe abuzues, edhe gënjeshtarë - dhë më në fund, këta janë edhe kalamaj që zihen për atë që kanë vjedhur dhe për ata që duan të sundojnë. Shqiptarët sot sundohen prej tyre; dhe kjo do të jetë pa dyshim një turp historik.

Tashmë nuk është më risi. Linja katolike në arsim dhe histori, po përvijon një politikë rishkrimi dhe parashtrimi faktesh që nuk kanë sesi të nxirren jashtë kontesktit të axhendave politike.

Të gjithë kujtojmë sesa i bezdisshëm dhe acarues, shpesh fyes, u bë Sali Berisha kryeministër, kur nuk linte rast pa folur për historinë e për figura historike, të cilat kërkonte t'i celebronte me sensin e vënies së drejtësisë në vend. E mbajmë mend edhe kur u tall publikisht me një pjesë të Jugut, teksa shpalli si aksion qeveritar kthimin e kokës së Ali Pashë Tepelenës në Shqipëri, gjithë në një përpjekje cinike që mori përgjigje djersitëse në qershor të 2013-ës.