ekonomi

Mbi 959 miliardë dollarë janë përdorur nga institucionet financiare në mbarë botën për të mbështetur prodhimin dhe tregtinë e armëve. Më shumë se gjysma e totalit të investimeve në industrinë e mbrojtjes vjen nga SHBA, ndërsa 79 miliardë vijnë nga 10 investitorët kryesorë evropianë. 15 bankat më të mëdha evropiane investojnë në kompanitë e prodhimit të armëve për një total prej 87.72 miliardë eurosh.

Në një analizë të publikura në revistën “Monitor”, Guernatori i Bankës së Shqipërisë, Gent Sejko, ka përcjellë disa mendime mbi qëndrimin e Bankës për forcimin e lekut gjatë vitit që lamë pas. Duke marrë në shqyrtim dy argumente që janë hedhur gjerësisht për këtë temë nga shumë ekspertë, pra përmirësimi strukturor i ekonomisë dhe paraja informale, Sejko nënvizon se forcimi i monedhës sonë, ka ardhur për shkaqe të matshme të ekonomisë legale.

Për shkak të sulmeve dhe problematikave të shpeshta me të cilat është përballur platforma e-Albania, noterët kanë kanë gjetur një zgjidhje të brendshme për t’ju ardhur qytetarëve në ndihmë, duke krijuar një arkivë dokumentare të jashtme.

Noteri Ardian Stamo pohon se shpesh qytetarët i drejtohen zyrave noteriale edhe për dokumente fare të thjeshta, pasi hasin probleme me përdorimin e e-Albania.

Europa është shtëpia e disa prej vendeve më të përparuara në botë për sa i përket zhvillimit njerëzor dhe rritjes ekonomike. Megjithatë, kontinenti i vjetër shfaq pabarazi të konsiderueshme brenda kufijve të tij. Sipas FMN-së, Evropa ka një GDP për frymë prej 35 690 dollarë, që nga viti 2024.

Pjesa perëndimore është dukshëm më e përparuar me një GDP për frymë prej 51 450 dollarë. Nga ana tjetër, në Evropën Lindore, zhvillimi ekonomik nuk ka pasur të njëjtin progres. Që nga viti 2024, Evropa Lindore raporton një GDP për frymë prej 15 670 dollarë.

Eurozona nuk duhet ta kthejë në armë monedhën e përbashkët, në një moment si ky i konflikteve globale. Kjo do të sillte pasoja negative për vetë euron, paralajmëron guvernatori i Bankës së Italisë, Fabio Panetta.

Prej muajsh, në Europë është hapur debati i konfiskimit të aseteve të ngrira të Rusisë për t’i përdorur ato për rindërtimin e Ukrainës.

Presidentja e Bankës Qendrore Evropiane, Christine Lagarde, thotë se një klikë tribale ekonomistësh kanë krijuar besim të verbër te disa modele të caktura, që shpesh nuk kanë lidhje me realitetin. Lagarde, e cila ka mbajtur më parë postin e drejtoreshës së FMN-së, foli në konferencën me titull « Si t’i besojmë ekonomisë », në Forumin Ekonomik Botëror të Davosit.

Pavarësisht krizës në shumë rajone të botës, më të pasurit vijojnë të shtojnë pasuritë e tyre. Sipas një raporti të Oxfam, pesë njerëzit më të pasur në botë e kanë dyfishuar pasurinë e tyre që nga viti 2020. Pasuria e tyre është rritur me 114% në një total prej 869 miliardë dollarësh, pas marrjes në konsideratë të inflacionit, sipas raportit vjetor të pabarazisë të Oxfam. Nëse trendet aktuale vazhdojnë, bota mund të ketë trilionerin e parë brenda dekadës.

Inteligjenca artificiale do të ndikojë në 40% të vendeve të punës dhe ndoshta do të përkeqësojë pabarazinë. Ky është parashikimi i Fondit Monetar Ndërkombëtar.

AI, termi për sistemet kompjuterike që mund të kryejnë detyra që zakonisht lidhen me nivelet njerëzore të inteligjencës, është gati të ndryshojë thellësisht ekonominë globale. Ekonomitë e mëdha janë të parat që preken.

Përfaqësuesit e tre institucioneve më të mëdha ndërkombëtare në Shqipëri e shohin largimin e të rinjve dhe plakjen e popullsisë si rrezikun më të madh me të cilin do të përballet ekonomia e vendit.

Emigrimi i vazhdueshëm i moshës aktive për punë ka krijuar gropa më disa sektorë, ndërsa bashkë me rënien e numrit të lindjeve kanë sjellë si rezultat rritjen e moshës mesatare të popullsisë.

Anke Weber, shefe e misionit në Shqipëri e Fondit Monetar Ndërkombëtar, thotë se të dyja këto do të rëndojnë në buxhetin e shtetit.

Vitet e fundit, edhe Italia është prekur dukshëm nga fenomeni i ikjes së trurit. Por prej kohësh, qeveria italiane e ka incentivuar kthimin e tyre në atdhe me stimuj tatimorë. Falë këtyre politikave, sipas Corriere, u kthyen rreth 25 500 italianë të larguar.

Por qeveria e Melonit, e cila kishte premtuar se do ta ndryshonte ligjin, ka miratuar nga 19 dhjetori një të ri.