Identiteti etnik i harruar i serbo-malazezëve të rënë gjatë Luftës

Gazeta Shqiptare, në faqen 5 të saj, kish një shkrim me titull “Ja serbët që dhanë jetën për Shqipërinë”. Saktësisht bëhet fjalë për një intervistë që Gilmana Bushati i ka marrë Pavlo Jakosë, kryetarit të shoqatës Moraça-Rozafa, që përfaqëson komunitetin serbo-malazes. Aty jepet një fakt, që për shumëkënd mund t’mos jetë i njohur. Disa emra të altarit komunisto-patriotik të të rënëve gjatë Luftës së Dytë botërore, shumë të njohur në gjithë Shqipërinë, janë me origjinë serbo-malazeze. Origjina e tyre entike nuk u është bërë kurrë e njohur shqiptarëve; regjimi i Enver Hoxhës është fokusuar kryesisht tek aktet e tyre heroike dhe tek identiteti i tyre ideologjik.

Për ndokënd syresh mund të jetë pëshpëritur e vërteta, për ndokënd tjetër mund të jetë marrë me mend për shkak të strukturës lehtësisht të serbizueshme të emrit, por sipas Pavlo Jakosë nuk bëhet fjalë për një e dy; janë më shumë. Ata janë Vasil Shanto, Vojo Kushi, Jordan Misja, vëllezërit Kadia (Branko e Vaso), Jefto Shtirka, etj, të cilëve u është hequr prapashtesa karakteristike ‘iç’ qysh në kohët e Mbretërisë shqiptare, e sidomos në periudhën komuniste. Në veshët tanë mund të kenë një tingëllim të panatyrshëm mbiemrat Shantoviç, Kushiç, Kadiç, por në origjinë ata kanë qenë të tillë.

Ky scoop, afërmendsh, nuk ndryshon asgjë në historinë e tyre, dhe në kontributin që kanë dhënë, tok me shqiptarët dhe në një kontekst historik të solidaritetit ideologjik ndër e përtej etnik, gjatë Luftës së Dytë botërore.

Re.Pu.