Cancel Culture në SHBA shkon edhe te Bibla. Ja personazhet që propozohen të përjashtohen
Kemi dëgjuar së fundmi të flitet shpesh për kulturën e fshirjes - cancel culture, një formë moderne e përjashtimit të një individi nga rrethet shoqërore ose profesionale - qofshin ato edhe në internet apo në media, pasi të kenë bërë ose thënë diçka që konsiderohet e kundërshtueshme ose fyese. Shprehja "kulturë e anulimit" ka kryesisht konotacion negativ dhe përdoret zakonisht në debate mbi fjalën e lirë dhe censurimin. Mira Fox, në një shkrim për forward.com e shtrin kulturën e anulimit mbi librin e shenjtë, duke evidentuar disa figura,
9 personazhet e Biblës që duhet të fshihen
A mund t’i "fshish" personazhet e Biblës? Një “fat” i tillë u sugjerua nga Bill Hemmer, i Fox News, si vazhdim i natyrshëm i kritikave ndaj presidentëve amerikanë. Tema mori shkas nga lëvizja e kryebashkiakut të Çikagos, Lori Lightfoot, për të rivlerësuar monumentet e qytetit, duke u siguruar se asnjë nuk është ofendues; lista e monumenteve nën shqyrtim përfshin ato të Benjamin Franklin, George Washington dhe Abraham Lincoln.
Në fakt, nga Bibla janë hequr plot njerëz. Drejtues, njerëz të zakonshëm, madje qytete dhe fise të tëra menjëherë. Zoti e do “fshirjen” e njerëzve! Me gruan e Lotit ka ndodhur kjo, për të mos përmendur Sodomën dhe Gomorën. Adami dhe Eva? Në thelb, përkufizimi i të qenit i dëbuar nga shoqëria është anulimi. Kaini? Fjalë për fjalë, atij iu vu një njollë turpi! Gjithashtu, të gjithë para Noes u anuluan mjaft vendosmërisht. Kjo nuk është as një listë e plotë e “fshirjeve” në librin e Zanafillës, aq më tepër pjesa tjetër e Biblës.
Zoti dhe të gjithë autorët biblikë mund të kenë humbur disa njerëz. Kush tjetër duhej të ishte hequr?
Jakobi i Izraelit
Babai i kombit hebre është një njeri i tmerrshëm. Ai manipuloi binjakun e tij për të tregtuar një tas me thjerrëzat për të marrë të drejtën e fëmijës së madh, më pas mashtroi babanë e tij të verbër që po vdiste, në mënyrë që të mund të merrte edhe bekimin e Esaut.
Edhe nëse ne ia falim ato faje sepse ai ishte adoleshent, nuk mund t’i falim martesën me motrat. Ky pa dyshim nuk ishte i gjithë faji i tij – edhe Laban e mashtroi Jakobin - por ai nuk u tregua i mirë me Leah. Një baba dhe burrë i tmerrshëm! Sa herë që mendoni se ai ka ndërruar faqe, ai gënjen përsëri dikë.
Nga ana tjetër, Esau është anuluar padrejtësisht dhe nuk e meriton urrejtjen që merr nga tradita hebraike, e cila shpesh e akuzon atë për dhunë. Ai duket si një njeri kokëfortë, por gjithashtu përgjithësisht një tip i mirë. Ai punon shumë për t'i sjellë në shtëpi ushqim të mirë babait të tij të sëmurë dhe madje fal edhe vëllain e tij. Drejtësi për Esaun!
Mbreti David
David bën shumë gabime shumë njerëzore, egoiste, por ai është simpatik. Te Psalmet, në plot këngë dhe poezi të tij, ai shpjegon dhe pendohet për shumë prej fajeve që ka bërë. Por gjithashtu, ai vazhdoi të bënte gjëra të tmerrshme!
Më e madhja këtu është situata me Batsheva (siç është përjetësuar nga Leonard Cohen në "Hallelujah"). Nuk më intereson vërtet se sa pendohesh dhe kërkon falje që ke fjetur me gruan e dikujt, duke e mbarsur atë dhe më pas duke e dërguar burrin e saj fisnik në vijat e para të një lufte në mënyrë që ai të vdesë pa zbuluar kurrë se çfarë i ke bërë.
Mardokai
Në Purim, ne nuk mund të bëjmë dallimin midis Hamanit, të keqit në librin e Esterit dhe Mordekait, heroit. Përveç, para së gjithash, me të gjitha të drejtat Esteri duhet të jetë heroi. Por, ata janë më pak të ndryshëm nga sa mund të mendonit.
Para së gjithash, Mordekhai në thelb shiti mbesën e tij si konkubinë, dhe për më tepër si konkubinë tek një mbret jo-hebre dhe e bën atë të pretendojë se nuk është çifute! Për një hebre kaq krenar si Mordechai, kjo të lë një shije të keqe. Dhe pastaj, në shenjë hakmarrje për përpjekjen e Hamanit për të masakruar të gjithë hebrenjtë, Mardokeu bëri që mbreti Ahasuerus ta linte atë dhe shokët e tij hebrenj të vrisnin këdo që u dukej kërcënim në qytet, duke çuar në 75 300 vdekje. Dy gabime!
Djemtë e Jakobit, përveç Jozefit dhe Beniaminit
Janë 12 të tillë - 12 fiset e Izraelit, natyrisht, të gjithë paraardhës të lavdëruar të popullit hebre.
Motra e tyre, Dinah, u përdhunua dhe ata e shpëtuan. Por - dhe unë do ta thjeshtoj këtë situatë për të përdorur etikën e kohës, e cila ndoshta nuk do të kishte marrë parasysh dëshirat e Dinah - ai gjithashtu donte të martohej me të, gjë që do të duhej ta rregullonte situatën. Ky djalë ishte i dashuruar me Dinah dhe i gatshëm të bënte gjithçka për t'u martuar me të, kështu që vëllezërit kërkuan që të gjithë të bëheshin synetnë mënyrë që të martoheshin me motrën e tyre. Dhe pastaj ata i masakruan! Gjë që e shkatërroi Dinah, pasi ajo nuk u martua më pas kësaj.
Gjithashtu, ata ua shitën vëllain e tyre egjiptianëve si skllav sepse ishin xhelozë për një pallto! Akuzat për trafik njerëzor janë një arsye klasike për anulimin në ditët e sotme, për fat të keq, qoftë Jeffrey Epstein apo Ghislaine Maxëell, dhe unë nuk e shoh pse Asher, Naphtali, Simeon dhe të tjerët të mos u bashkohen.
Sara
Historia e Sarës dhe shërbyeses së saj, Hagar. Ajo i dha skllaven burrit të saj si një zëvendësuese, gjë që ngre disa pikëpyetje në lidhje me pëlqimin (që do të vlente edhe për Rakelën dhe Lean, rastësisht); nëse nuk e keni parasysh, kjo praktikë frymëzoi shfaqjen distopiane "Përralla e Shërbëtores" (The Handmaid’s Tale).
Por më pas, për t’i bërë përkeqësuar gjërat, ajo i çoi Hagar dhe IsmaIl, djalin që ajo e kishte detyruar dhe më pas e birësoi si të sajin, në shkretëtirë. Kjo vetëm sepse ajo mbeti shtatzënë dhe ishte xheloze për trashëgiminë. Para së gjithash, ajo tashmë ishte zotuar që të birësonte Ismailin dhe kjo e bën një prind abuziv. Së dyti, ishte tentativë vrasje. Zoti i shpëtoi, por kjo nuk e justifikon Sarën.
Jeremia
Kjo është një arsye klasike për anulimin – të kapesh duke thënë diçka shumë të rëndë për gratë, veçanërisht jetën seksuale të grave. Në këtë rast, deklarata e tij e përdhunimit dhe seksizmit u përjetësua në Bibël. "Edhe unë ta hoqa fundin para fytyrës", thotë ai në Jeremia 14: 26-27. "Po shkeljet e tua të kurorës, hingëllimën tënde në epsh, shthurjen e kurvërisë tënde". Edhe nëse e merr si metaforë (për Jeruzalemin), është e papranueshme. Ka ndoshta më shumë shembuj, por Jeremiah është një libër i gjatë.
Ezekieli
Pothuajse e njëjta gjë ndodh te Jeremia. Në mënyrë të veçantë, Ezekiel 16 vazhdon me një metaforë në lidhje me prostitucionin, me akuza të tilla si "ti njollose bukurinë tënde dhe hape këmbët për çdo kalimtar" dhe "ti bëre kurvën me ta dhe prapë mbete e pangopur”. Jo!
Kushdo që shkruajti “Predikuesit” (ndoshta Solomoni)
Kjo nuk është një metaforë - ai thjesht po filozofon poetikisht për jetën. Dhe, ai mendon, "Tani, mua më duket gruaja më e hidhur se vdekja; ajo është plot kurthe, duart e saj janë pranga dhe zemra e saj është kurth".
Ai nuk po përmend një ish të veçantë, që unë mendoj se mund ta fal sepse të gjithë mërzitemi pas ndarjeve. Por ai flet për gratë, në përgjithësi, që janë të liga dhe këtu ka vërtet një problem.
“Ecclesiastes” është pa dyshim një libër mjaft i paqartë i Biblës, kështu që unë nuk mund të dukem këtu sikur e kam keqkuptuar, por gjithsesi mendoj se është një frazë e rrezikshme të thuhet në botë dhe t'i bëjë njerëzit të marrin rrugën e gabuar. Nëse ka pasur parasysh diçka tjetër, duhej ta kishte thënë!
Zoti
E di, ndoshta është pak e tepërt. Por është edhe e kuptueshme, apo jo? Për pandeminë globale, nëse nuk do të ishte për asgjë tjetër.
Comments
Sikur 1/10 e interesit, qe
Sikur 1/10 e interesit, qe tregon per boten e huaj, te tregonte shtypi shqiptar edhe per boten shqiptare, do te bente detyren minimale te profesionit te vet, te njeriut si njeri, te nje enti shqiptar karshi shoqerise se vet, dhe se fundi edhe te nje qytetari shqiptar, sepse ne fund te fundit gazetari shqip-foles eshte edhe nje qytetar i Rep. se Shq. Mirpo nuk do ta bej kete! Dhe nuk funksionon as ligji, as institucionet, asnje organ, qe ta detyroje per kete gje! Eshte per te ardhur keq, eshte per t'iu lutur ndonje Zoti a Perendie ne Qiell ti fali, se nuk dine c'bejne.
Ndonese ka patur me dhjetra libra mbi Biblen dhe personazhet biblike ne kohen e "socializmit" tek ne, punimi i meposhtem eshte dicka e re, sepse eshte nje analize si ralle te tjera ne gjeresine dhe thellesine e saj, me disa zbulime te reja ne "kodet" biblike, e para ne permasat e saja nga autor shqiptar. Kete liber e njohin, e kane lexuar dhe e kerkojne shume njerez. Por shtypi shqiptar nuk e ka permendur nje here te vetme, te pakten aq sa e ka per detyre, titullin dhe dy fjale per permbajtjen! Cfare duhet ta beje per cdo botim te ri te autorve nga vendi dhe atyre te perkthyer. Kjo ka qene dhe eshte me ligj! Dhe ligji eshte i njellojte per te gjithe! Mirpo per median shqiptare disa jane te nenes e disa te njerkes!
https://fjalecimbuese.wordpress.com/a-esht/
https://fjalecimbuese.wordpress.com/a-esht-vazhdim/
https://fjalecimbuese.wordpress.com/a-esht-vazhdim2/
etj. me radhe, shiko fjale cimbuese
r.th.
Add new comment